|
question |
réponse |
|
Ab initio nullum semper nullum commencer à apprendre
|
|
To co jest niewazne od początku, jest zawsze nieważne
|
|
|
|
Actus simulatus nullius est momenti commencer à apprendre
|
|
Czynność pozorna jest nieważna
|
|
|
|
Ad ea quae frequentius accidunt, iura adaptautur commencer à apprendre
|
|
Prawa dostosowuja się do przypadków które zdarzają się bardzo często
|
|
|
|
Adoptio naturam imitatur commencer à apprendre
|
|
Przysposobienie naśladuje naturę
|
|
|
|
Auctoritas, non veritas facit legem commencer à apprendre
|
|
Nie prawda ale władza państwowa stanowi prawo
|
|
|
|
Cessante ratione legis cessat ipsa lex commencer à apprendre
|
|
Gdy ustaje przyczyna wydania ustawy, traci moc i sama ustawa
|
|
|
|
Cui licet quod est plus, licet utique quod est minus commencer à apprendre
|
|
Kto może więcej, tym bardziej może i mniej
|
|
|
|
De minimis non curat lex commencer à apprendre
|
|
Ustawa nie troszczy się o drobiazgi
|
|
|
|
Dura lex, sed lex commencer à apprendre
|
|
Surowa ustawa, lecz ustawa
|
|
|
|
Errantis voluntas nulla est commencer à apprendre
|
|
Działający pod wpływem błędu nie ma woli
|
|
|
|
Et non facere facere est commencer à apprendre
|
|
I powstrzymanie się od działania jest działaniem
|
|
|
|
Ex iniuria ius non oritur commencer à apprendre
|
|
z bezprawia nie rodzi się prawo
|
|
|
|
Hominum causa omne ius constitutum sit commencer à apprendre
|
|
Wszelkie prawo powinno być stanowione ze względu na człowieka
|
|
|
|
Ignorantia iuris nocet, ignorantia facti non nocet commencer à apprendre
|
|
Nieznajomość prawa szkodzi zaś nieznajomość faktu nie szkodzi
|
|
|
|
Impossibilis condicio pro non scripto habetur commencer à apprendre
|
|
Warunek niemożliwy do spełnienia uważa się za nie dodany
|
|
|
|
Inter arma silent leges commencer à apprendre
|
|
W czasie wojny milczą prawa
|
|
|
|
In omnibus quidem, maxime tamen in iure, aequitas spectanda est commencer à apprendre
|
|
We wszystkim, ale szczególnie jednak w prawie należy mieć na względzie zasady słuszności
|
|
|
|
Iura non in singulas personas, sed generaliter constituuntur commencer à apprendre
|
|
Prawa są stanowione nie ze względu na pojedyncze osoby lecz dla wszystkich
|
|
|
|
Ius est ars boni et aequi commencer à apprendre
|
|
Prawo jest sztuką tego co dobre i sluszne
|
|
|
|
Ius gentium est, quo gentes humanae utuntur commencer à apprendre
|
|
Prawo narodów to prawo którym posługuje się rodzaj ludzki
|
|
|
|
Ius publicum privatorum pactis mutari non potest commencer à apprendre
|
|
Prawo publiczne nie może być zmieniane umowami osób prywatnych
|
|
|
|
Iustitia est fundamentum regnorum commencer à apprendre
|
|
Sprawiedliwość jest podstawą państw
|
|
|
|
Iustitia est constans et perpetua voluntas ius suum cuique tribuendi commencer à apprendre
|
|
Sprawiedliwość jest niezmienna i trwała wola zagwarantowania każdemu jego prawa
|
|
|
|
Legem brevem esse oportet commencer à apprendre
|
|
Ustawa powinna być zwięzła
|
|
|
|
Leges ab omnibus intellegi debent commencer à apprendre
|
|
Ustawy powinny być zrozumiałe dla wszystkich
|
|
|
|
Leges bonae ex malis moribus procreantur commencer à apprendre
|
|
Dobre ustawy pochodzą ze złych obyczajów
|
|
|
|
Lex est quod populus iubet atque constituit commencer à apprendre
|
|
Ustawa jest to co lud stanowi i uchwala
|
|
|
|
Lex iniustissima non est lex commencer à apprendre
|
|
Niesprawiedliwe prawo nie jest prawem
|
|
|
|
Lex non obligat nisi promulgata commencer à apprendre
|
|
Ustawa nie obowiązuje jeśli nie zostanie ogłoszona
|
|
|
|
Lex posterior derogat legi priori commencer à apprendre
|
|
Ustawa późniejsza uchyla wcześniejszą
|
|
|
|
Lex posteriori generalis non derogat legi priori commencer à apprendre
|
|
Ustawa późniejsza o charakterze ogólnym nie uchyla ustawy szczególnej
|
|
|
|
Lex retro non agit commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Lex severior retro non agit commencer à apprendre
|
|
Ustawa surowsza nie działa wstecz
|
|
|
|
Lex specialis derogat legi generali commencer à apprendre
|
|
Ustawa szczególna uchyla ogólną
|
|
|
|
Lex superior derogat legi inferiori commencer à apprendre
|
|
Ustawa wyższej rangi uchyla ustawę rangi niższej
|
|
|
|
Mater semper certa est, pater vero is est, quem nuptiae demonstrant commencer à apprendre
|
|
Matka jest zawsze pewna, ojcem jest ten, na kogo wskazuje małżeństwo
|
|
|
|
Nasciturus pro iam nato habetur, quotiens de commodis eius agitur commencer à apprendre
|
|
Dziecko poczęte uznawane jest za już urodzone, ilekroć chodzi o jego korzyści
|
|
|
|
Necessitas non habet legem commencer à apprendre
|
|
Konieczność nie zna prawa
|
|
|
|
Nemo plus iuris ad alium transferre potest, quam ipse habet commencer à apprendre
|
|
nikt nie może może przenieść więcej praw na drugiego, niż sam ma
|
|
|
|
Non omne quod licet honestum est commencer à apprendre
|
|
Nie wszystko, co jest dozwolone, jest uczciwe
|
|
|
|
nulla poena sine lege commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
nulla poena sine culpa commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
nullum crimen sine culpa commencer à apprendre
|
|
nie ma przestępstwa bez winy
|
|
|
|
nullum crimen sine lege commencer à apprendre
|
|
nie ma przestępstwa bez ustawy
|
|
|
|
nuptias non concubitus, sed consensus facit commencer à apprendre
|
|
małżeństwo tworzy pozorumienie a nie faktyczne pożycie
|
|
|
|
quid est enim civitas nisi iuris societas civium commencer à apprendre
|
|
czymże jest państwo jeśli nie opartym na prawie związkiem obywateli
|
|
|
|
quod ad ius naturale attinet, omnes homines aequales sunt commencer à apprendre
|
|
zgodnie z prawem naturalnym, wszyscy ludzie są rowni
|
|
|
|
quod generationes tot gradus commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Salus populi suprema lex esto commencer à apprendre
|
|
dobro Rzeczypospolitej niech będzie najwyższym prawem
|
|
|
|
summum ius summa iniuria commencer à apprendre
|
|
najwyższe prawo najwyższym bezprawiem
|
|
|
|
tres faciunt collegium commencer à apprendre
|
|
Trzy osoby tworzą związek
|
|
|
|
Vin vi repelle licet commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
furiosi voluntas nulla est commencer à apprendre
|
|
chory umysłowo nie ma woli
|
|
|
|
furtum sine affectu furandi non commititur commencer à apprendre
|
|
kradzieży nie popełnia się bez zamiaru jej dokoniania
|
|
|
|
iuris praecepta sunt haec: honeste vivere, alterum non laedere, suum cuique trib commencer à apprendre
|
|
nakazy prawa są następujące: żyć uczciwie, drugiemu nie szkodzic, oddawać każdemu co mu się należy
|
|
|
|
in omnibus quidem, maxime tamen in iure aequitas spectanda sit commencer à apprendre
|
|
we wszystkim, szczególnie jednak w prawie, należy mieć na względzie zasady słuszności
|
|
|
|
placuit in omnibus rebus praecipuam esse iustitiae aequitatisque quam stricti iuris rationem commencer à apprendre
|
|
We wszystkich sprawach powinna mieć pierwszeństwo zasada sprawiedliwości i słuszności nad zasadą ścisłego prawa.
|
|
|
|
pacta sunt servanda commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
neccessitas non habet legem commencer à apprendre
|
|
konieczność nie zna prawa
|
|
|
|
Bona fides semper praesumitur commencer à apprendre
|
|
Domniemywa się dobrą wiarę
|
|
|
|
ius naturalne est quod natura omnia animalior commencer à apprendre
|
|
prawem naturalnym jest to prawo, którego sama natura nauczyła wszystkie stworzenia: bowiem jest właściwe nie tylko rodzajowi ludzkiemu, lecz wszystkim stworzeniom
|
|
|
|
salus rei publicae suprema lex commencer à apprendre
|
|
Dobro ludu niechaj będzie najwyższą ustawą
|
|
|
|
iura non in singulas personas, sed generaliter constituuntur commencer à apprendre
|
|
prawa są stanowione nie ze względu na konkretne osoby, lecz dla wszystkich
|
|
|
|
leges ab omnibus intellegi debent commencer à apprendre
|
|
ustawy powinny być zrozumiałe dla wszystkich
|
|
|
|
legem brevem esse oportet commencer à apprendre
|
|
ustawa powinna być zwięzła
|
|
|
|
ius civile vigilantibus scriptum est commencer à apprendre
|
|
prawo cywilne tworzone jest dla osob starannych
|
|
|
|
dolus omnimodo puniatur commencer à apprendre
|
|
zły zamiar należy zawsze ukarać
|
|
|
|
ius commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
leges commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
aequitas commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
iustitia commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
iniuria commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
fides commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Bona fides commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
mala fides commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
utilitas publica commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
utilitas privata commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
ius privatum commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
ius publicum commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
ius gentium commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
ius civile commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
ratio naturalis commencer à apprendre
|
|
rozum naturalny/zdrowy rozsądek
|
|
|
|
ratio legis commencer à apprendre
|
|
|
|
|
