|
question |
réponse |
prawo jest sztuką tego co dobre, sluszne i sprawiedliwe commencer à apprendre
|
|
ius est ars boni et aequi
|
|
|
Slusznosc nie tworzy prawa, lecz prawo wspomaga commencer à apprendre
|
|
aequitas non facit ius, sed iuri auxiliatur
|
|
|
twarde prawo, ale prawo [bezwzglednosc stosowania prawa] commencer à apprendre
|
|
dura lex, sed lex
|
|
|
Najwyzsze prawo jest niekiedy najwyzszym bezprawiem [to co dla 1 jest sprawiedliwe dla 2 moze być kulą u nogi] commencer à apprendre
|
|
summus ius summa iniuria
|
|
|
Gdy ustaje przyczyna stosowania prawa, ustaje samo prawo commencer à apprendre
|
|
cessante ratione legis cessat ipsa lex
|
|
|
Sprawiedliwosc to stala i niezmienna wola przyznania tego co sie komu nalezy commencer à apprendre
|
|
iustitia est contans et perpetua voluntas ius suum cuique tribuendi
|
|
|
sprawiedliwosc jest fundamentem panstw commencer à apprendre
|
|
iustitia est fundamentum regnorum
|
|
|
takie są przykazania prawa: żyć uczciwie, nie krzywdzić innych, oddawać każdemu to, co mu się należy commencer à apprendre
|
|
iuris precepta sunt haec: honeste vivere, alterum non ledere, suum cuique tribuere
|
|
|
Nie wszystko, co jest dozwolone, jest uczciwe commencer à apprendre
|
|
non omne quod licet honestum est
|
|
|
bo czym bowiem jest panstwo jezeli na opartym na prawie zwiazkiem obywateli commencer à apprendre
|
|
quid est enim civitas nisi iuris societas civium
|
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
pacta sunt servanda
|
|
|
prawo powinno miec charakter ogólny, a nie ze wzgledu na konkretne osoby commencer à apprendre
|
|
iura non in singulas personas, sed generaliter constituuntur
|
|
|
Rzym przemówił, sprawa jest zamknięta commencer à apprendre
|
|
roma locuta, causa finita
|
|
|
wyrok tworzy stan prawny miedzy stronami[wyrok prawomocny kończy sprawe] commencer à apprendre
|
|
sententia facit ius inter partes
|
|
|
Prawo się nie działa wstecz commencer à apprendre
|
|
lex retro non agit
|
|
|
ustawa/prawo patrzy do przodu i nie oglada sie w tyl[stale doskonalenie prawa] commencer à apprendre
|
|
lex prospicit, non respicit
|
|
|
Nie ma sędziego we własnej sprawie commencer à apprendre
|
|
nemo est iudex in propria causa
|
|
|
Kto stanowi prawo, moze je uchylic commencer à apprendre
|
|
cuius est condere eius est abrogare
|
|
|
ten moze interpretowac prawo, kto je ustanowił[wykładnia autentyczna] commencer à apprendre
|
|
eius est interpretari leges cuius est condere
|
|
|
nikt nie jest wiarygodnym swiadkiem we wlasnej sprawie commencer à apprendre
|
|
nullus idoneus testis in re sua intellegitur
|
|
|
nieznajomość prawa szkodzi/nieznajomość faktów nie szkodzi commencer à apprendre
|
|
ignorantia iuris nocet/ ignorantia facti non nocet
|
|
|
w podobnych sprawach powinny zapadac podobne rozstrzygniecia commencer à apprendre
|
|
de similibus idem est iudicum
|
|
|
dowiesc powinien ten kto twierdzi, a nie kto przeczy [ciezar dowodu apoczywa na powodzie] commencer à apprendre
|
|
ei incumbit probatio qui dicit non qui negat
|
|
|
niech nie wychodzi sedzia ponad żadania stron commencer à apprendre
|
|
ne eat iudex ultra petita partium
|
|
|
przepis pozniejszy uchyla wczesniejszy commencer à apprendre
|
|
lez posterior derogat legi priori
|
|
|
