question                    | 
                
                    réponse                    | 
            
        
        | 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      podstawowy element strukturalny i czynnościowy organizmów. Może stanowić samodzielny organizm.   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      pierwiastki niezbędne do życia, mające nakwiększy udział w budowie organizmu (powyżej 0,01% suchej masy każdy; łacznie ponad 99% całkowitej masy organizmu). Uczestniczą w budowie związków organicznych np. węgiel, wodór, tlen, azot, siarka, fosfor   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      pierwistki których udział w budowie organizmu jest nieznaczny (poniżej 0,01% suchej masy organizmów) czasem wręcz śladowy, ale sa one nieodzowne.   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      podstawowe związki budujące białka.   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      aminokwasy których organizm nie potrafi samodzielnie wytwarzać, musi je dostarczać razem z pokarmem.   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      aminokwasy które organizm sam wytwarza z dostepnych związków i pierwiastków w wątrobie.   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      wiązanie łączące ze soba dwa aminokwasy w białku.   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      budulcowa, katalityczna, transportowa, regulatorowa, odpornościowa   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      proste, złozone (chromoproteiny, nukleoproteiny, fosfoproteiny, metaloproteiny, glikoproteiny, lipoproteiny)   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      rodzaj białek połączonych z barwnikami np. hem w hemoglobinie.   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      białka połączone z kwasami nukleinowymi.   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      białka połączone z reszta kwasu fosforowego.   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      białka połączone z metalami.   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      białka w połączeniu z cukrami.   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      białka połączone z tłuszczami.   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      grupa związków organicznych o znacznym stopniu zróżnicowania. Zbudowane z węgla, wodoru i tlenu. Związki mające budowę łańcuchową lub pierścieniową. W swojej cząsteczce posiadają liczne grupy hydroksylowe ialdehydowa lub ketonowa (aldoza, ketoza)   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      cukry proste, zbudowane z 3 do 7 atomów węgla, posiadają jedną grupę aldehydowa lub ketonowa, do innych wegli dołączone są grupy hydroksylowe. Występują w formie pierścieniowej lub łańcuchowej.   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      disacharydy, powstają przez połączenie dwóch cząsteczek cukrów prostych   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      zbudowane z 3 do 10 cząsteczek cukrów prostych, głównie występują u roślin   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      polimery o budowie łańcuchowej prostej lub rozgałęzionej, nierozpuszczalne w wodzie.   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      nierozpuszczalne związki organiczne w wodzie, estry wyższych kwasów tłuszczowych i gliceryny.   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      tłuszcze pochodzenia zwierzęcego, nasycone, o stałej konsystencji wyjątek tran rybi   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      tłuszcze pochodzenia roślinnego, oleje (wyjątek masło kakaowe), tłuszcze nienasycone.   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      polimery zbudowane z nukleotydów, DNA i RNA   
 | 
 | 
 | 
      plazmatyczne składniki komórki    commencer à apprendre
 | 
 | 
      części żywe komórki, błona komórkowa, cytozol, jądro komórkowe, mitochondria, lizosomy, aparat Golgiego, plastydy, siateczka sródplazmatyczna, błona otaczająca wodniczkę.   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      płyn zawarty w wakuoli, ściana komórkowa.   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      struktóra otaczająca komórkę, zbudowana z białek i tłuszczy (podwójna warstwa)   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      płynna faza komórki, koloid, woda a w niej rozpuszczone białka, tłuszcze, cukry, sole mineralne i inne substancje.   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      największa struktura komórkowa, zawiera materiał genetyczny i przekazuje go komórkom potomnym.   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      twory zbudowane z białek i RNA, składają się z dwóch podjednostek małej i dużej.   
 | 
 | 
 | 
      siateczka śródplazmatyczna    commencer à apprendre
 | 
 | 
      retikulum endoplazmatyczne, zestaw błon wewnętrznych, dzielących komórkę na komory, cysterny, kanały itp. Dzielimy na retikulum szorstkie i gładkie. (retikulum szorstkie z rybosomami, gładkie bez rybosomów), sprawia że w komórce obok siebie mogą przebiegać dwa przeciwstawne procesy.   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      twór błoniasty, wygląda jak stos odwróconych talerzyków, modyfikuje, sortuje, pakuje i przekazuje związki chemiczne, głównie białka i lipidy.   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      małe kuliste pęcherzyki, zawierają enzymy trawienne, odpowiadają za wewnątrzkomórkowe trawienie materiału popbranego w drodze fagocytozy lub pinocytozy.   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      martwa ściana komórki, występuje tylku u roślin, zbudowana z celulozy. Ochrania komórkę i nadaje jej kształt.   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      wodniczka, mniejsze lub większe pęcherzyki oddzielone od cytoplazmy błoną wakuolarną (u roślin nazywa się tonoplastem), utrzymuje odpowiednie uwodnienie komórki, gromadzi metabolity i substancje toksyczne.   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      półautonomiczne organellum błoniaste. Zbudowane z podwójnej błony. Zawiera DNA i rybosomy. Wytwarza energię w postaci ATP w procesie oddychania komórkowego.   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      półautonomiczne twory błoniaste, występują tylko u roślin, zawierają DNA, zbudowane z podwójnej błony. Błona wewnętrzna tworzy tylakoidy. Zawierają barwnik fotosyntetyczny np. chlorofil. Przeprowadzają proces fotosyntezy.   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      kuliste ciałka, otoczone pojedynczą błoną. Rozkładaja nadtlenek wodoru, zachodzą w nich reakcje utleniania z udziałem cząsteczkowego tlenu.   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      sieć włókienek białkowych (filamentów aktynowych i pośrednich) i mikrorureczek (mikrotubul zbudowanych z tubuliny)   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      przenikanie cząsteczek wody przez błony półprzepuszczalne ze środowiska o niższym stężeniu do roztworu o wyższym stężęniu.   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      transport substancji wbrew gradientowi stężeń, wymaga energii z ATP.   
 | 
 | 
 | 
      transport bierny wspomagany    commencer à apprendre
 | 
 | 
      zachodzi przez białkowe kanały błonowe, które sa swoiste dla pewnych jonów; komórka otwiera kanały w zależności od potrzeb.   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      to całość przemian materii, całokształt reakcji chemicznych i towarzyszących im przemian energi w organizmie.   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      reakcje rozkładu złożonych zwiąków organicznych na związki prostsze.   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      reakcje syntezy związków złożonych, budulcowych, energetycznych i zapasowych.   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      białka o charakterze regulatorowym, biokatalizatory, zwiększają szybkość reakcji zachodzących w organizmie, obniżają energię aktywacji.   
 | 
 | 
 | 
      czynniki wpływające na enzymy    commencer à apprendre
 | 
 | 
      temperatura, pH środowiska, inhibitory.   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      ciąg kolejnych zachodzących reakcji biochemicznych, w wyniku których powstaje określony produkt (bądż produkty)   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      związki niebędące substratem ani produktem końcowym. Umożliwiają łączenie ze sobą szlaków metabolicznych.   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      węzeł mataboliczny, związek spajający ważniejsze szlaki metaboliczne. Zawiera grupę -SH, która reaguje z grupą karboksylową związków organicznych (powstaje acylo-CoA).   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      kwas adenozynotrójfosforowy, uniwersalny przenośnik energii w komórce.   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      to proces kowalencyjnego przyłączania reszty fosforanowej (Pi) do związku chemicznego. W procesie fosforylacji powstaje np. ATP.   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      substratowa, fotosyntetyczna, oksydacyjna,   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      to okres od powstania komórki do końca jej podziału na komórki potomne. Zwykle trwa od kilkunastu do kilkudziesięciu godzin.   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      interfaza (przerwa G1, faza S, przerwa G2) podział.   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      eliminacja zbędnych komórek. Zaprogramowana śmierć komórki.   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      śmierć komórki wywołana silnymi bodżcami uszkadzającymi lub schorzeniami.   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      podział komórek somatycznych, powstające komórki są identyczne z macierzystą,   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      podział redukcyjny w jego wyniku powstają komórki o zredukowanej liczbie chromosomów, w wyniku mejozy powstają gamety.   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
    
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      profaza, metafaza, anafaza, telofaza   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      I podział (profaza I, metafaza I, anafaza I, telofaza I), podział II (profaza II, metafaza II, anafaza II Telofaza II)   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      podział jądra komórkowego na dwie części, często niejednakowe i nierównowartościowe pod względem zawartości chromosomów.   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      zespół komórek wykazujących wspólne pochodzenie i (zwykle) podobieństwo budowy oraz pełniących okreslone funkcje w organizmie.   
 | 
 | 
 | 
      rodzaje tkanek roślinnych    commencer à apprendre
 | 
 | 
    
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      merystematyczne, pierwotne (zarodkowy, wierzchołkowy, wstawowy) wtórne (kambium, fellogen, perycykl, kallus, archesporialny)   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      okrywające (skórka, korek), miękiszowe (zasadniczy, spichrzowy, asymilacyjny, wodonośny, przewietrzający), wzmacniające (zwarcica, twardzica), przewodzące (drewno, łyko)   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      aparaty szparkowe, włoski, włośniki   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      miejsce wymiany gazowej (cienkościenne, lużno ułożone komórki korka. Powstaje w miejscu gdzie wcześniej był aparat szparkowy)   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      twór uczestniczący w wymianie gazowej, transpiracji i fotosyntezie   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
    
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      nabłonkowa, mięśniowa, łączna, nerwowa   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      płaski, walcowaty, sześcienny, wielorzędowy, jednowarstwowy, wielowarstwowy   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      tkanka mięśniowa szkieletowa, tkanka mięśniowa sercowa, tkanka mięśniowa gładka   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      tkanka łączna właściwa (włóknista wiotka, zwarta, tłuszczowa, siateczkowata, zarodkowa) tkanka łączna oporowa (chrzęstna, kostna), tkanka łączna płynna (krew, limfa)   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      podstawowa komórka budująca tkankę nerwową   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      połączenie między neurytem jednego neuronu a dendrytem następnego neuronu   
 | 
 | 
 | 
| 
     commencer à apprendre
 | 
 | 
      czuciowe, ruchowe, pośredniczące, bezosłonkowe, jednoosłonkowe, dwuosłonkowe   
 | 
 | 
 |