J. Polski Wiedza o epokach, najważniejsze pojęcia.

 0    59 fiche    gabich122
Télécharger mP3 Imprimer jouer consultez
 
question język polski réponse język polski
teocentryzm
commencer à apprendre
W centrum zainteresowania znajdował się Bóg. Sztuka, filozofia, literatura i wszekie sfery życia obracające się wokół niego.
Memento mori
commencer à apprendre
(Pamiętaj o śmierci) Jest to przypomnienie o nieuchronności śmierci, zachęta do refleksji nad własnym życiem i jego przemijającym charakterem.
Dualizm
commencer à apprendre
Pogląd który zakłada,że świat podzielony jest na dwie przeciwstawne sfery: sacrum i profanum, dusza-śmiertelne ciało, bóg-dobroć, szatan-zło
Wzorzec osobowy ascety
commencer à apprendre
Asceta to osoba, która dobrowolnie wyrzeka się dóbr doczesnych,żyję w biedzie i nędzy, rezygnuje z wszelkich przyjemności życiowych a to wszystko w imię Boga
wzorzec osobowy rycerza
commencer à apprendre
Idealny rycerz to taki, który jest oddany Bogu, swojej ojczyźnie, władcy, jest waleczny, odważny i skory do poświęceń.
Cechy literatury średniowiecznej
commencer à apprendre
Anonimowa(tworzenie na chwałę Boga), Parenetyczna(wskazywała wzorce osobowe godne naśladowania), dydaktyczna(uczyła jak należy postępować)
Danse Macabre
commencer à apprendre
(Taniec śmierci) Był symbolem tego, iż każdego czeka śmierć, niezależnie od pochodzenia, majątku czy sprawowanej funkcji. Równość wobec śmierci
Stabat Mater Dolorosa
commencer à apprendre
(Matka boska cierpiąca) Motyw ten ukazywał Maryję jako zwykłą kobietę cierpiącą przez śmierć swojego dziecka.
Deesis
commencer à apprendre
Motyw pośrednictwa, uważano,że zwykły człowiek jest niegodny zwracania się wprost do Boga, dlatego proszono Maryję lub Jana Chrzciciela o wstawiennictwo.
Stoicyzm
commencer à apprendre
Filozofia która głosi, aby przyjmować życie takim, jakim ono jest. Nie popadać w rozpacz, reagować spokojem.
Epikureizm
commencer à apprendre
Filozofia która głosi,że celem życia jest dążenie do szczęścia, rozumiane jako brak cierpień i przyjemności, osiągnięte poprzez rozumne życie i umiar
Arkadia
commencer à apprendre
Wyidealizowany obraz wsi. Człowiek na wsi może znaleźć ukojenie, być blisko natury. Wieś jest ukazywana niemal jako raj, w którym człowiek nie ma zmartwień.
Bóg jako artysta
commencer à apprendre
Bóg jest postrzegany jako artysta, stwórca, jest mądry, dobry i miłosierny. To, co stworzył jest idealne, a człowiek dzięki jego miłosierdziu może korzystać z wszystkich jego dobrodziejstw.
Exegi Monumentum
commencer à apprendre
Wywodzi się od Horacego(Wybudowałem pomnik trwalszy niż ze spiżu), dzieło artysty jest jego pomnikiem i zapewnia mu nieśmiertelność
Theatrum Mundi
commencer à apprendre
porównanie świata do teatru, w którym ludzie odgrywają przypisane mu role. Są jedynie aktorami wyreżyserowanego spektaklu.
Vanitas
commencer à apprendre
Motyw przemijania przedstawiany najczęściej jako czaszka, klepsydra, kościotrup, zgniłe, zwiędłe owoce/rośliny. Przypomina o tym,że wszystko kiedyś przeminie i nic nie jest stałe.
Bóg w baroku
commencer à apprendre
Surowy, zdystansowany, odleły, milczący wobec próśb
Konceptualizm
commencer à apprendre
Zaskakujący, niezwykły pomysł skojarzenia, porównania czy menatfory osią konstrukcyjną utworu
Sarmatyzm
commencer à apprendre
Kultura sarmacka która polegała na wierze w ich starożytne korzenuie. Tłumaczyli tym swoją wyższość, nieograniczone prawo i przywileje.
Metafizyka
commencer à apprendre
Zainteresowanie tym, czego nie da się pojąc za pomocą rozumu. Zjawiska nadprzyrodzone, duchy, wszystko co jest poza sferą materialną
Racjonalizm
commencer à apprendre
Przeświadczenie,że najważniejszym narzędziem poznania jest rozum. Z tego powodu odrzucono religie i uznano ja za dającą fałszywe pojęcie o świecie, odrzucenie wiary w cuda i zjawiska nadprzyrodzone.
Empiryzm
commencer à apprendre
Przeświadczenie,że rzeczywistość można poznać za pomocą doświadczeń i eksperymentów
Sensualizm
commencer à apprendre
Pogląd, króry zakłada,że rzeczywistośc można poznać za pomocą zmysłów
Utylitaryzm (użyteczność)
commencer à apprendre
Jest to teoria, w której miarą słuszności postępowania jest jego użyteczność, czyli korzyść i dobro dla wszystkich.
Mecenat
commencer à apprendre
forma wsparcia dla sztuki, literatury, nauki lub innych dziedzin, polegająca na finansowaniu, promowaniu i opiece nad twórcami i ich dziełami. To patronat i opieka, często udzielane przez bogate osoby, fundacje, państwo lub inne instytucje.
dydaktyzm
commencer à apprendre
idea bawiąc-uczyć
Irracjonalizm w romantyzmie
commencer à apprendre
Odrzucał poznawanie świata tylko i wyłącznie za pomocą rozumu, zwracał uwagę na uczucia i emocje jednostki oraz na sferę duchową. Fascynacja tym, co tajemnicze, inne, niemożliwe do objęcia rozumem
Indywidualizm (bohater romantyczny)
commencer à apprendre
Bohaterzy romantyczni często byli samotnikami nierozumianymi przez otoczenie, byli ponadprzeciętnymi jednostami które czuły i widziały więcej i były zdolne do wielkich czynów
Mesjanizm
commencer à apprendre
To pogląd, który zakłada,że Polska jest chrystusem narodów, jej poświęcenie, niczym chrystus na krzyżu przyniesie zbawienie narodowi i światu. Zakłada bierne poddanie się cierpieniu w imię wyższych wartości
Winkelriedyzm
commencer à apprendre
romantyczna idea, która zakłada, że jednostka, poprzez swoje bohaterskie poświęcenie, może przyczynić się do wyzwolenia całego narodu
Bohater romantyczny – cechy
commencer à apprendre
Nieszczęśliwy kochanek, buntownik, indywidualista, targany silnymi emocjami, kieruje się w życiu silnymi emocjami
Poeta-wieszcz
commencer à apprendre
Poeta jest przewodnikiem duchowym narodu i przepowiada jego przyszłość
Patriotyzm
commencer à apprendre
Patriotyzm rozumiany jako gotowość do poświęcenia życia za ojczyznę, branie udziału w działaniach narodowowyzwoleńczych, stawiabnie się zaborcy
Bunt i walka o wolność
commencer à apprendre
Wolnośc była wartością nadrzędną w imieniu której człowiek jest gotowy do wielkich poświęceń.
Prometeizm w romantyzmie
commencer à apprendre
Poświęcenie się w imie wyższym wartościom, wywodzi się od Prometeusza który wykradł bogom ogień by dać go człowiekowi, i tym podpadł Zeusowi
Ludowość
commencer à apprendre
Fascynacja folklorem, wiejskimi opowieściami, tradycją, rodzinnymi mitami
Nieszczęśliwa miłość
commencer à apprendre
Jest powodem głębokiej przemiany bohatera, który z nieszczęśliwego kochanka zmienia się w bojownika o wolnośc i wyższe wartości.
Sny, wizje, majaki
commencer à apprendre
Sposobem na głębsze poznanie rzeczywistości
Synkretyzm
commencer à apprendre
łączenie różnych gatunków i środków stylistycznych, sprzeciwianie się sztywnym ramom gatunkowym
Spór młodych i starych
commencer à apprendre
Pozytywiści podjęli dyskusję na temat tego, czy działania narodowowyzwoleńcze i powstańcze mają sens, Przeciwstawiali się romantycznej wizji patriotyzmu. Postulowali praktyczne działania: pracę, edukację, odbudowę polskiego społeczeństwa.
Odrzucenie romantycznej wizji walki o wolność
commencer à apprendre
uznawali,że powstańcom należy się hołd i szacunek, jednak sprzeciwiali się podejmowaniu walki zbrojnej i udziału w powstaniach, które z góry były skazane na porażkę. Postulowali pracę na rzecz rozwoju
Praca organiczna (organicyzm)
commencer à apprendre
Pogląd, który zakłada,że społeczeństwo i państwo to połączony ze sobą organizm. Jeśli niedomaga jeden z jego elementów-całość nie może poprawnie funkcjonować. Praca w celu rozkwitu gospodarki i rozwoju gospodarczego ludzi
Praca u podstaw
commencer à apprendre
Realizowany przez wyższe, uprzywilejowane warstwy społeczne program alfabetyzacji niższych sfer. Promowano edukowanie niższych warstrw społecznych.
Równouprawnienie kobiet
commencer à apprendre
uważali,że kobiety powinny być przystosowywane do samodzielnego życia, podejmowania przez nie pracy zarobkowej i samodzielnego utrzymania sie
Asymilacja żydów
commencer à apprendre
pozytywiści uważali,że żydzi powinni stopniowo przejmować polski język i kulturę z zachowaniem własnego wyznania aby zapobiec wywoływanym na tym tle konkliktów i niechęci
realizm
commencer à apprendre
Przedstawianie zwykłej, codziennej rzeczywistości, bez patosu i upiększeń.
naturalizm
commencer à apprendre
Przedstawianie życia takim, jakim ono jest z wszelkimi jego nieprzyjemnościami, oraz pokazywanie najgorszych jego aspektów takich jak wyzysk, bieda, ciężkie życie prostych ludzi
Dekadentyzm
commencer à apprendre
Pesymizm, poczucie schyłkowości, przeświadczenie o nadciągającej katastrofie, znużenie, bierność, niemoc, oddawwanie się chwilowym przyjemnościom.
Sztuka dla sztuki
commencer à apprendre
Odejście od nadawania celu i znaczenia sztuce. Powinna skupiać się sama na sobie, nie daje się zamknąc w sztywne ramy gatunkowe.
Chłopomania
commencer à apprendre
Powierzchowna fascynacja kulturą i życiem chłopskim, idealizowanie życia na wsi. Często wiązała się z ignorancją i brakiem prawdziwego zrozumienia wiejskiego życia.
Skamander
commencer à apprendre
Postulowali dowolność artystyczną, wykreowali poetę który jest uczestnikikem tłumu, skupiali się na tworzeniu utworów zrozumiałych dla zwykłego człowieka,. Głosili kult życia, beztroskość i witalizm. Chcieli pisać o codzienności przeciętnego człowieka.
Awangarda Krakowska
commencer à apprendre
dzwierciedlali i kreowali rzeczywistosć,Łamali granice między realnym a fantastycznym, rzeczywistością a wyobraźnią, fascynacja urbanizacją, masową produkcją i technologią (Miasto, Masa, Maszyna, 3M)
Futuryści
commencer à apprendre
Głosili całkowite odrzucenie tradycji, pełnej dowolności środków wypowiedzi poetyckiej, zaniechania ortografii i interpunkcji
Pokolenie kolumbów
commencer à apprendre
Generacja młodzieży polskiej urodzona ok. roku 1920, dla których czas wchodzenia w dorosłość przypadł na lata II wojny światowej.
Spełniona apokalipsa
commencer à apprendre
Pojawiający się motyw biblijnej apokalipsy do którego porównywano czasy wojenne. Spełnienie się najmroczniejszych wizji przedwojennych katastrofistów o końcu cywilizacji i ludzkości.
Cierpienie
commencer à apprendre
Cierpienie duchowe, wynikające z konieczności przystosowania się do okrutnej, narzuconej rzeczywistości oraz cierpienie dizyczne-głód,śmierć, upodlenie
Relatywizm moralny
commencer à apprendre
pogląd filozoficzny, który zakłada, że normy i wartości moralne są względne, czyli zależą od konkretnych kultur, społeczeństw, a nawet jednostek
Utylitaryzm
commencer à apprendre
Pogląd filozoficzny który głosi,że moralne jest to, co jest użyteczne dla ogółu. Miarą słuszności postępowania jest użyteczność, czyli korzyść i dobro dla wszystkich
Żagary
commencer à apprendre
Cechował ich katastrofizm i przeczucie nadciągającej wojny

Vous devez vous connecter pour poster un commentaire.