hormony płciowe

Gonadoliberyna (GnRH)

wydzielana przez podwzgórze, pobudza uwalnianie z przedniego płata przysadki gonadotropin: lutropiny (LH) i folitropiny(FSH)

Gdzie powstają androgeny?

gonady i nadnercza. głównym adrogenem jest testosteron, a także DHT hihydrotestosteron i androstendion

Niewielkie ilości dihydrotestosteronu i androstendionu są wydzielane przez:

jajniki

niewielkie ilości testosteronu i DHEA są wydzielane przez

Korę nadnerczy

Do jakich hormonów jest przekształcany DHEA?

do testosteronu i estradiolu w różnych tkankach, gruczoł sutkowy, narządy rodne, mięśnie

Na kiedy przypada najwyższe stężenie DHEA w surowicy?

2 i 3 dekada życia

Dlaczego u osób otyłych występuje wyższe stężenie estradiolu oraz estronu?

ponieważ obecna w tkance tłuszczowej aromataza przekształca testosteron w estradiolu, a androstendion w estron

W jaki sposób powstają estrogeny w wieku po menopauzalnym?

powstają na drodze aromatyzacja androgenów nadnerczowych w komórkach tłuszczowych

Co stosujemy do leczenia zaburzeń funkcjonowania osi podwzgórze przysadka gonada?

stosuje się gonadoliberynę GnRH i jej analogi

Co to jest efekt farmakologicznej kastracji?

uzyskuje się za pomocą antagonistow GnRH, w celach leczenia endometriozy, mięśniaków macicy, przedwczesne dojrzewanie płciowe

Jakie znasz analogi GnRH

buserelina, goserelina, leuprolina, nafarelina, tryptorelina

Jakie znasz działania niepożądane analogów GnRH

uderzenia gorąca, bóle głowy, impotencja u mężczyzn, zmniejszone libido, osteoporoza, obniżenie nastroju, zmiany zanikowe w narządach rodnych

Antagoniści GnRH

Abareliks, Cetoreliks, Degareliks, Ganireliks

Wskazania Cetoreliks i Ganireliks

zapobieganie przedwczesnemu wzrostowi LH, podczas wspomagania rozrodu. Podawane łącznie z FSH, osiąga szybki wzrost przecherzyków jajnikowych, krótszy czas terapii przed pobraniem komórek jajowych

Degareliks i abareliks

leczenie paliatywne hormonozaleznego raka gruczołu krokowego

w jaki sposób uzyskujemy gonadotropiny?

metoda inżynierii genetycznej

Jakie gonadotropiny znasz?

Folitropiny A i B, lutropiny A=dojrzewanie pęcherzyków jajnikowych Menotropina=owulacja Gonadotropin kosmówkowa a i b=owulacja, rozród

Jaka jest rola androgenów?

rozwój narządów płciowych, zwiększa się prącie i moszna, pigmentacja skóry, stymulacja gruczołów apokrynowych i łojowych, męki typ owłosienia, spermatogeneza, wzrost krtani, pogrubienie strun głosowych, popęd, wzwód, agresja,

Jakie jest zastosowanie androgenów

HTZ po kastracji, leczenie hipogonadyzmu hipergonadotropowego i hipo, niedoczynność komórek Leydiga,

Do czego stosujemy testosteron?

pobudzenie wzrostu u chłopców z opóźnionym dojrzewaniem. u mężczyzn z osłabieniem popędu płciowego

preparaty z testosteronem

testosteronenantate, testosteron epropionate, mesterolone

działania niepożądane androgenów

podwyższenie hematokrytu, ciśnienia, trądzik, bolesny wzwód, hamowanie spermatogenezy, niepłodność, wirylizacja u kobiet

Co to są steroidy anaboliczne?

pobudzają biosyntezę białek, erytropoezę i aktywność osteoblastów, zwiększają masę mięśniową, łaknienie, wydolność umysłową. działanie androgenne

Działanie niepożądane steroidów anabolicznych

uszkodzenie wątroby, kardiomiopatia przerostowa, zaburzenia behawioralne, agresja, zaburzenia libido, wirylizacja u kobiet, przerost masy mięśniowej, zerwanie więzadeł

preparaty anaboliki

metandienon, nandrolone, stanazolol

Antyandrogeny

to związki konkurujące z androgenami o wiązanie z receptorem. najsilniejszym jest octan cyproteronu

octan cyproteronu

syntetyczna pochodna progesteronu, działanie gestagenne, antygonadotropowe, antyandrogenne. wpływa na metabolizm węglowodanów

flutamid

paliatywne leczeni raka prostaty, zmniejszenie hirsutyzmu u kobiet. hamuje transport androgenów do komórek gruczołu krokowego, zmniejszenie guza, bólów kostnych

na co działają hormony żeńskie?

na tkanki docelowe

estrogeny powstają także

w nadnerczach i tkance tłuszczowej

zadanie estrogenów

wzrost macicy, sromu, cycków, sylwetka kobieca, rozwój owłosienia, zrastanie nasad kości,

cykl miesiączkowy

25 30 dni

Estrogeny kiedy stosujemy

HTZ uzupełnienie niedoborów endogennych lub HA

HTZ

u kobiet z nasilonymi objawami klimakterium, osteoporoza, po kastracji, w hipogonadyzmie, w raku sutka, w raku prostaty

działanie estrogenów HTZ

usuwa zmiany niedoboru, zapobiega dolegliwościom naczyniowym, poty, uderzenia gorąca działanie naczyniorozszerzajace, opóźnia rozwój miażdżyca, zwiększa hdl, obniża ldl, poprawia tolerancję glukozy, osłabia proces osteoporozy, poprawia pamięć

estrogeny rodzaje

naturalne, polsyntetyczne, syntetyczne

Estrogeny charakterystyka

wchłaniają się dobrze z układu pokarmowego, skóry i błon śluzowych. najlepiej miejscowo przyjmować. plastry pozwalają zmniejszyć dawkę 40 krotnie

estrogeny przeciwskazania

ciąża, ostre przewlekłe choroby wątroby, nowotwory sutka, endometriozy, mięśniaki, włókniaki, nowotwory macicy.

estrogeny preparaty

naturalne estriol, syntetyczne etinykestriol, dienestrol, dietylstilbestrol

Antyestrogeny

blokada działania estrogenów w komórkach gruczołu sutków ego, macicy, pochwy,

Clonifenecitrate

działania niepożądane: zaostrzenie objawów naczynioruchowych, nudności, zawroty, torbiele, stany depresyjne

tamoksyfen

selektywny modulator receptora estrogenów ego, stosowany w terapii sutka raka

Progesteron

wytwarzany w ciałku żółtym

wskazania lecznicze progesteronu

zaburzenia cyklu miesięcznego, poronienia, endometriozy, miesniaki

syntetyki progesteronu

powodują maskulinizacje płodów żeńskich

preparaty naturalnego progesteronu i jego analogi

progesteron, allylestrenol, hydroksyprogesteron, medroksyprogesteron

analogi testosteronu

linestrenol. etisteron, noretisteronacetate

składniki progestagenne środków HA

levonogestrel desogestrel, gestagen, norgestimat, drospirenon