HORMONY

hormony białkowe

insulina, wazopresyna, adrenalina, tyroksyna, melatonina

hormony steroidowe

estrogeny, progesteron, testosteron, kortyzol, aldesteron

hormony autokrynne

wplywaja na czynność tych samych komorek przez ktore sa wydzielanie

hormony parakrynne

wpywaja na czynnosc komorek sasiednich

hormony endokrynne

wplywaja na komórki odległych tkanek i narządów docierają do nich z krwia

glikogenogeneza

przemiana glukozy w zapasowy glikogen (insulina)

glikoliza

1 etap rozkladu glukozy(insulina)

glukoneogeneza

synteza glukozy z substancji niecukrowych

glikogenoliza

uwalnianie glukozy przez rozpad glikogenu

neurosekrecja

proces wytwarzania hormonów przez komórki nerwowe

hormony tropowe

pobudzaja tarczyce kore nadnerczy i gonady

somatotropina

pobudza przemiane biał. tłu. węgl. skł min. stymuluje wzrot

prolaktyna

pobudza gruczoły mlekowe w okresie poporodowym do wytwarzania mleka, hamuje owulacje

melatonina

kontroluje rytm snu i czuwania, hamuje rozwój i czynność gonad

kalcytonina

zmniejsza stezenie wapnia we krwi, blokuje uwalnianie wapnia z kosci

tyroksyna

pobudza metabolizm, ulatwia wchlanianie glukozy z przewodu pokarowego

parathormon

zwieksza stezenie wapnia we krwi przez uwalnianie go z kosci i wzmozone wchlanianie z przewodu pokarmowego

tymozyna

wplywa na dojrzewanie limfocytów T

adrenalina, noradrenalina

wytwarzane w rdzeniu nadnerczy, przygotowuje organizm do walki lub ucieczki, podnosi cisnienie krwi, zwieksza czestotliwosc skurczów serca, zwieksza steżenie glukozy we krwi, wentylacje płuc

kortyzol

(glikokortykosteroid)(kora nadnerczy) wzrost cisnienia krwi i glukozy, obnizenie odpornosci organizmu

aldosteron

(mineralokortykosteroidy) wpływa na gospodarkę mineralna organizmu • zwiększa wchłanianie jonow sodu i potasu w nerkach

insulina

(komorki beta trzustki) • zmniejsza stezenie glukozy we krwi

glukagon

komórki alfa trzustki • zwieksza stezenie glukozy we krwi

testosteron

wytwarzany w jądrach i korze nadnerczy • rozwoj drugorzędowych cech płciowych • odpowiada za meska budowe ciała • wzrost mięsni szkieletowych • rozrost krtani

estrogeny

wytwarzane w pęcherzykach jajnikowych i korze nadnerczy • rozwoj drugorzędowych cech płciowych • wplywa na proporcje ciała • barwę głosu • typ owłosienia • zmiany w macicy podczas cyklu miesiączkowego

progesteron

wytwarzany w cialku zoltym, łożysku i korze nadnerczy • umożliwia rozwó zarodka i płodu

oksytocyna

WYDZIELANA przez podwzgórze • powoduje skurcze mięsni gładkich macicy podczas porodu • umożliwia wydzielanie mleka • skurcze nasieniowodów podczas ejakulacji

wazopresyna

powoduje zwrotne wchłanianie wody w kanalikach nerkowych zwieksza to objętosc płynow ustrojowych

mechanizmy działania insuliny

pobudza transport glukozy z krwi do komórek wątroby, tłuszczowych, i mięsciowych • przyspiesza utlenianie glukozy • wzmaga synteze glikogenu w wątrobie • hamuje glukogenogenezę • wzmaga glikoloze

rola hormonów

regulacja procesów biochemicznych zachodzących w komórkach • umożliwiają utrzymanie homeostazy w organizmie

gruczoły endokrynne

gruczoły dokrewne(wewnątrzwydzielnicze)

gruczoły egzokrynne

wydzielane za zewnatrz organizmu(feromony) znajduja sie w skórze i błonach sluzowych narządów rodnych