HIT DEFINICJE

Koalicja antyhitlerowska

Sojusz państw, głównie ZSRR, USA, Wielkiej Brytanii i innych, przeciwko III Rzeszy i jej sojusznikom podczas II wojny światowej.

konferencje wielkiej trójki

Spotkania przywódców ZSRR, USA i Wielkiej Brytanii podczas II wojny światowej

sowiecka strefa wpływów

Obszar, który znalazł się pod wpływem i kontrolą Związku Radzieckiego po II wojnie światowej

Karta atlantycka

Deklaracja podpisana przez w 1941 roku, określająca cele wojny i zasady pokojowego ładu.

Deklaracja narodów zjednoczonych

Porozumienie 26 państw przeciwko państwom Osi w czasie II wojny światowej

Organizja Narodów Zjednoczonych

Międzynarodowa organizacja powołana do wspierania współpracy międzynarodowej, utrzymania pokoju i bezpieczeństwa; skrót: ONZ.

Karta Narodów Zjednoczonych

Podstawowy dokument ONZ, ustanawiający zasady i cele organizacji; podpisany w 1945 roku.

Rada bezpieczeństwa ONZ

Organ ONZ odpowiedzialny za utrzymanie pokoju i bezpieczeństwa; składa się z pięciu stałych członków (USA, Rosja, Chiny, Wielka Brytania, Francja) mających prawo weta, oraz dziesięciu członków niestałych, wybieranych na dwuletnie kadencje

Organizacje wyspecjalizowane ONZ

międzynarodowe instytucje przy ONZ, zajmujące się konkretnymi obszarami, np. WHO - zdrowie, UNESCO - edukacja,

Wielka Trójka

Wielka Trójka to termin odnoszący się do trzech głównych aliantów podczas II wojny światowej: USA, ZSRR i Wielkiej Brytanii.

demilitaryzacja

sposób na zmniejszenie ilości wojska w danym miejscu albo kraju, żeby ograniczyć wpływ wojska. To taki krok w kierunku spokoju i mniejszej gotowości do wojny.

dekartelizacja

usuwanie lub osłabianie grup firm (karteli), które wspólnie kontrolują rynek, aby przywrócić uczciwą konkurencję

denazyfikacja

Denazyfikacja to proces usuwania wpływów i ideologii nazistowskich z instytucji, społeczeństwa i kultury po zakończeniu II wojny światowej w Niemczech

demokratyzacja

Demokratyzacja to proces wprowadzania lub wzmacniania elementów demokracji w systemie politycznym

Preambuła

Preambuła to wstęp do dokumentu, np. konstytucji, zawierający ogólne zasady i cele.

UNESCO

Organizację Narodów Zjednoczonych ds. Edukacji, Nauki i Kultury.

wojna

Wojna to konflikt zbrojny między dwoma lub więcej narodami lub grupami

wojna totalna

Wojna totalna to konflikt, w którym zaangażowane są wszystkie dostępne środki, zarówno wojskowe, jak i cywilne, dążący do całkowitego zwycięstwa i mobilizujący całe społeczeństwo.

pokój(traktat pokojowy)

Pokój to okres spokoju i braku wojny, gdy państwa lub grupy współpracują ze sobą, unikając konfliktów zbrojnyc

rozejm

Rozjem to czasowe zawieszenie walk w trakcie konfliktu.

zawieszenie broni

Zawieszenie broni to czasowe przerwanie działań wojennych między stronnictwami.

czystka etniczna

celowe usuwanie lub eliminowanie grupy ludności o określonym pochodzeniu etnicznym z danego obszaru

zbrodnia przeciwko ludzkośći

poważne naruszenie praw człowieka, obejmujące masowe morderstwa, tortury i inne okrutne akty, skierowane przeciwko całej ludzkości.

Genocide (ludobójstwo)

Ludobójstwo to celowe działania mające na celu unicestwienie całej lub części danej grupy etnicznej, narodowej, religijnej lub rasowej.

zbrodnie wojenne

Zbrodnie wojenne to ciężkie naruszenia prawa międzynarodowego, takie jak morderstwa, tortury i inne okrucieństwa, popełniane w trakcie konfliktów zbrojnych.

zniszczenia wojenne

Zniszczenia wojenne to uszkodzenia, dewastacje lub zrujnowanie infrastruktury, budynków i innych obiektów w wyniku działań wojennych

Akcja AB

AB actionAkcja AB to seria działań polskiego podziemia w czasie II wojny światowej, skierowana przeciwko niemieckiej okupacji w Polsce, prowadzona w latach 1940-

Eksterminacja

Eksterminacja to celowe i masowe unicestwienie grupy ludzi, zwierząt lub organizmów

deportacja

Deportacja to przymusowe przesiedlenie ludzi z jednego obszaru do innego, najczęściej przez władze państwowe.

repatriacja

proces powrotu obywateli do ich kraju po okresie emigracji lub przymusowym wysiedleniu

reemigracja

Reemigracja to ponowne emigrowanie lub powrót do kraju po okresie wcześniejszej emigracji.

finlandyzacja

Finlandyzacja to proces, w którym mniejsze państwo dostosowuje swoją politykę i postawę do większego sąsiada, aby uniknąć konfliktów lub utrzymania niezależności.

sowiecka strefa wpływów

Soviet sphereSowiecka strefa wpływów to obszar, gdzie Związek Radziecki miał decydujący wpływ polityczny i militarny w czasie zimnej wojny. of influence

sowietyzacja

Sowietyzacja to narzucanie wpływu radzieckiego systemu politycznego i społecznego

Kominform

organizacja komunistyczna utworzona w 1947 roku do koordynacji działań politycznych w Europie Wschodniej

RWPG

rada wzajemnej pomocy gospodarczej

taktyka salami

strategia osiągania celów poprzez stopniowe i niezauważalne eliminowanie opozycji lub przeciwników, podobnie jak krojenie salami na cienkie plasterki.

żelazna kurtyna

Żelazna kurtyna to polityczne dzielenie między blokiem zachodnim a wschodnim w okresie zimnej wojny

migracja

proces przemieszczania się ludzi z jednego obszaru do drugiego

blok wschodni

zbiorcza nazwa dla krajów pod wpływem Związku Radzieckiego w okresie zimnej wojny

demokracja ludowa

forma rządów, gdzie w teorii jest demokracja, ale w praktyce władzę sprawuje jedna partia, zwłaszcza o charakterze komunistycznym.

Apel sztokholmski

list protestacyjny polskich intelektualistów z 1968 roku przeciwko represjom władz komunistycznych w Polsce.

ZSRS

Związek Socjalistycznych Republik Sowieckich