historia wychowania

UNIWERSYTET LUDOWY

1844, Rodding w Szlezwiku, Grundtvig

SEJM NAUCZYCIELSKI

14-17.04.1919, przedstawiciele 44 organizacji nauczycielskich i oświatowych

REFORMA JĘDRZEJOWICZOWSKA

lipiec 1932-1948, minister Janusz Jędrzejewicz

SZKOŁA PRACY

XIX i XX w. w ramach reformatorskiego ruchu, np. Dewey i szkoła działania i doświadczania życia

PRAGMATYZM

XIX/XXw w Stanach Zjednoczonych, 1878 (Charles Sanders = nazwa+idee systemu), 1890 (William James = nadanie kształtu i spopularyzowanie)

PEDAGOGIKA SPOŁECZNA

Helena Radlińska, Piotr Chmielowski

SOCJOLOGIZM PEDAGOGICZNY

od XIXw, Emil Durkheim, Florian Znaniecki

NATURALIZM PEDAGOGICZNY

XVIIIw, Jan Jakub Russo

PEDOLOGIA

początek XXw, Termin ten wprowadził O. Chrisman w 1893r. w Europie pionierami pedologii byli: A. Binet, E. Claparede i polska psycholog J. Jeteyko

STULECIE DZIECKA

dzieło Ellen Key wydane w 1900 roku

PAJDOCENTRYZM

XVIIIw, kontynuowany na przełomie XIX/XXw, Jan Jakub Russo

NOWE WYCHOWANIE

początek XXw w Europie i USA (progresywizm), przedstawicielem w PL Jan Korczak

OGRODEK DZIECIĘCY

1837-1850, Froebel

SLOJD

1864, Fin U. Cyngaus

SZKOŁA KLASYCZNA

druga połowa XVIIw, W. Petty, P. Boisguillebert; pełną dojrzałość osiągnął na przełomie XVIII i XIX wieku w pracach A. Smitha

SZKOŁA REALNA

autor koncepcji Jan Juliusz Hecker, narodziny idei za panowania Fryderyka II Wielkiego, pierwsza berlińska szkoła została oddana do użytku w 1747r.

NAUKA O RZECZACH

1892, Jan Władysław Dawid

STOPNIE FORMALNE/HERBARTYZM

XVIII/XIXw, Herbart

UNIWERSYTET LATAJĄCY

od 1882 r w Warszawie, organizatorzy J. Szczawińska-Dawidowa, J. W Dawid

TOWARZYSTWO CZYTELNI LUDOWYCH

1880, Władysław Bentkowski, J. K Żupański

AKADEMIA UMIEJĘTNOŚCI

1871r, Kraków, Prezesi: Józef Majer, Stanisław Tarnowski, Kazimierz Morawski. Sekretarze generalni: Józef Szujski, S. Tarnowski, Stanisław Smolka, Bolesław Ulanowski (po uzyskaniu niepodległości)

RADA SZKOLNA KRAJOWA

1867-1921 w Galicji, A. Gołuchowski, F. Ziemiałkowski

KULTURKAMPF

1871-1878, Otto von Bismarck

SYSTEM MONITORIALNY

XVIII/XIXw, A. Bell, J. Lancaster; system po raz pierwszy wprowadzony w 1797r w Indiach w angielskiej szkole dla sierot (Bell); PL pierwsza połowa XIXw, J.K. Krzyżanowski, J. Lipiński

IZBA EDUKACYJNA

26.01.1807, dyrektorem Stanisław Kostka Potocki; Joahim Lelewel, Stanisław Staszic

TOWARZYSTWO DO KSIĄG ELEMENTARNYCH

1775-1792, Warszawa, Grzegorz Piramowicz, Ignacy Potocki

ENCYKLOPEDYŚCI

okres oświecenia, 1751-1765 (redakcja Wielkiej encyklopedii), Denis Diderot, Jean le Rond d'Alambert

SZKOŁA EKONOMICZNA

druga połowa XVIIIw, Francois Quesnay

KORPUS KADETÓW

pierwsze tworzone w XVIIw za panowania Ludwika XIII; Franciszek Kacper Fornalski, Ludwik Mierosławski, Ignacy Kruszewski, Tymoleon Mochnacki, Karol Szlegel, Ignacy Czernik

COLLEGIUM NOBILIUM

1740, Stanisław Konarski

PIJARZY

zakon ustanowiony przez papieża Grzegorza XV 18 listopada 1621 r. Korzenie od roku 1597, kiedy to św. Józef Kalasancjusz otworzył pierwszą bezpłatną i powszechną szkołę podstawową. W PL w 1642r. Damian Stachowicz, Stanisław Konarski, Antoni Wiśniewski

SZKOŁY ARIAŃSKIE

XVI/XVIIw, bracia polscy, pierwszy rektor Wojciech z Kalisza

AKADEMIA ZAMOJSKA

1574, Zamość, Jan Zamojski

AKADEMIA LUBRAŃSKIEGO

1518/1519r, Poznań, biskup Jan Lubrański

PANSOFIA

XVIw, Paracelsus

WIELKA DYDAKTYKA

dzieło Komeńskiego z 1638

SZKOŁA MACIERZYŃSKA

XVIIw, Jan Amos Komeński

TOWARZYSTWO JEZUSOWE

XVIw przez Ignacego Loyole; PL Jakub Wujek, Piotr Skarga Powęski

GIMNZAJUM J. STURMA

1536/1537, Strasburg

KONTRREFORMACJA

rozpoczęcie po soborze trydenckim (XVIIw), Stanisław Hozjusz, św. Filip Neri, św. Karol Boromeusz, św. Franciszek Salezy

REFORMACJA

1517, Marcin Luter

CASA GIOCOSA

1423, Vittorino de Feltre

SCHOLASTYKA

od XIIIw, Anzelm z Canterbury

SZKOŁA PAŁACOWA

pierwsza w VIIIw na dworze króla Karola

ERYSTYKA

starożytna Grecja, sofiści. Termin wprowadzony/przypomniany w 1830r przez Schopenhauera, korzystając z pism Arystotelesa

RETORYKA

starożytna Grecja, Demostenes i Cyceron

SOFIŚCI

starożytna Grecja, Protagoras

KALOKAGATIA

występowało w dziełach Homera, Solona, Tukidedesa. Po raz pierwszy pojęcia użył Ksenofont

ARETE

starożytna Grecja, sofiści

POLIS

VIIIw p.n.e