Historia

Powstanie ZSRS

30.12.1922, Po zwyciestwie nad bialymi komunisci podbili zakaukazie tworzac tam republike. Potem z jeszcze 3 innych stworzyli panstwo federalne.

Ustroj ZSRS

Podzial republiki mial sugerowac autonomie, ale w rzeczywistosci to ZSRS byl najbardziej scentralizowanym panstwem na swiecie

komunizm wojenny

upanstwowienie przemyslu handlu i transportu wprowadzony przez bolszewikow

cechy komunizmu wojennego

funkcjonowanie sektorow podporzadkowano wojnie, narzucono obowiazkowe dostawy zywnosci ze wsi do miast

powstanie NEPu

Lenin zlagodzil polityke wprowadzajac NEP, ktory trwal od 1921 do 28

Nep mial

zlikwidowac obowiazek dostaw zywnosci, zezwolic chlopom na handel nadwyzszkami, przywrocic w miastach drobny przemysl

Gospodarka planowa

taka prowadzil Stalin. Oglosil kolektywizacje rolnictwa (laczenie indywidualnych gosp. w duze panstwowe), rozwoj kraju mial sie odbywac na planach piecioletnich

kolektywizacja skutki

zapanowal wielki glod min. na ukrainie

łagry

obozy koncentracyjne zarzadzane przez GULag

Wielka czystka

1936-1938, miala pozbyc sie bolszewikow i innych przywodcow przez stalina "wyeliminowanie konkurencji"

Komintern

miedzynarodowka komunistyczna, dazyla do rewolucji na caly świat

wspolpraca z niemcami

1922 traktat w rapallo, oba kraje dazyly do likwidacji rosji

pakt ribbentrop-mołotow

23 sierpien 1939 sojusz ten przypieczetowal atak na polske

jak powstala narodowa partia faszystowska

powstala gdy w 1921 roku organizacje kombatantow zjednoczyly sie w Narodowa Partie Faszystowska z Benitem Mussolinim na czele. Ideologia ta opierala sie na duce, czyli kulcie wodza (wladza absolutna)

Faszyzm

ideologia polityczna. tworcs byl benito mussolini. Opierala sie na rozwiazywaniu problemow sila faszystowskiego ruchu

faszysci

skralni nacjonalisci, kontrakomunisci i kontrasocjal., twierdzili ze wszystkie warstwy spol. powinny wspolpracowac, rzady zas spoczywać w rekach jednej partii

nacjonalizm

narod- najwyzsza wartosc

Marsz na Rzym

10.1922 zorganizowany przez Benita, jego zwolennicy zwani czarnymi koszulami ruszyli do stolicy, w ten sposob krol zgodzil sie mianowac go premierem

fasces

symbol ruchu faszystowskiego, nawiazywaly do starozytnego impreium rzymskiego

pakty lateranskie

1929, porozumienie w papiezem Piusem XI, na mocy ktorego powstalo panstwo Watykan

Mussolini dla spoleczenstwa

uporzadkowal funkcjonowanie kolei, odwolywal sie do tradycji

wlosi po wygranej 1 wojnie otrzymali

Tyrol i Dalmacje

Fasci di combattimento (zwiazki Kombatanckie)

1919, oblozenie podatkami najbogatszych, konfiskowanie majatkow koscielnych

nazizm

ruch narodowosocjalistyczny, ktorego zasady opracowal Hitler w mein kampf, odwolywal sie do rasizmu, antysemityzmu, nacjonalizmu Niemcy to nadludzie, ktorzy powinni panowac nad swiatem

republika weimarska

utworzona po upadku cesarstwa niem., hiperinflacja, kryzys, w 1924 sytuacja sie poprawia

konferencja w Locarno

1925 niemcy normalizuja relacje z panstwami zachodnimi

przejecie wladzy przez hitlera

1933 po. podpalenou reichatagu zdelegalizowal swokego głównego rywala, nastepnie zlikwidowano pozostale partie, noc dlugich nozy- smierc paula von hindenburga

noc dlugich nozy

z 29 na 30 czerwca 1934 zamordowanie 80 dowodcow SA

SA

nazistowskie oddzialy szturmowe, zwane brunatnymi koszulami

rzady hitlera

kazdy musial nalezec do jakiejs organizacji NSDAP, mlodziez miala ginac w 2 wojnie, ludzie o lewicowych pogladach musieli emigrowac

eugenika

dzialania majace na celu udoskonalenie gatunku

ustawy norymberskie

1935 zydow pozbawiono praw obywatelskich

noc kryształowa

9.11.1938, nazisci brutalnie morduja i niszcze kilka tysiecy sklepow zydow