hist muz

zycir bertchiven

1770 bonn-1827 wieden

jaki to kompozytor

niemiecki kompozytor i pianista najmlodszy z trzech klasykow wiedenskich pochodzil z rodziny flamandzkiej

gdzie tozpoczal nauke

nauke muzyki rozpoczal u ojca johanna pozniej ksztalcil go johann gottlieb neefe

kiedy udal sie pierwszy raz fo wiednia

w 1787 r piznal przy tej okazji w a mozarta smierelna choroba matki zmusila go do powrotu do bonn i wziecia odpowiedzialnosc za utrzymanie rodziny

kuedy udal sie do wiednia na stale

w1792 kontynuowal nauke kompozycji miedzy innymi u j haydna i a salieriego

postepy

gdy w wieku 8 lat debiutowal publicznie jako pianista beetcgoven uczynil takei postepy w grze ze juz po dwoch latach pobytu w wiedniu zdobyl slawe jako wirtuoz fortepianu obdarOny talentem improwizatorskim

kiedy wydal swoje opus

w 1795 wydal swoje opusy pierwsze (3 tria fortepianowe i wkrotce zdobyl wielkie uznanie jako kompozytor

choroba

gdy slawa i popularnosc zaczely wykraczac poza kregi wiedenskie wystopily u niegi sympotmy gluchoty stala sie ona powodem zalamania nerwowego a mawet mysli o samobojstwie

choroba

gdy slawa i popularnosc zaczely wykraczac poza kregi wiedenskie wystopily u niegi sympotmy gluchoty stala sie ona powodem zalamania nerwowego a mawet mysli o samobojstwie

jego uznanie bylo tak wielkie ze

w 1809 grupa mecenasow przyznaje mu dozywotnia ente umozliwiajaca pozostanie w wiedniu i posiwecenue sie wylacznie pracy tworczej gluchota pozwalala mu na ograniczony kontakt z otoczeniem za pomoca tzw zeszytow konwersacyjnych umarl majac lat 56

utowry wokalno instrumentalne

ponad 80 piesni arie koncertowe opere „fidelio” oratorium „chrystus na gorze oliwnej” kantaty m in do stow goethegi „cisza morska i szcesliwa podroz „ oraz msze szcegolne znaczenie zyskala missa solemnis

w poesniaxh romantymzm

dazrnie do wyrazenia osobistych subtelnych uczuc, melodyka przepojona silnym stopniu pierwiastkiem uczuciowym partia firtepiani nie ogranicza sue tylko do akompaniamentu i zajmuje miejsce w stosunku do glosu woklanego ujecie piesni w jede cykl piesn ludow

piesni ludowe

zainteresowanie ich no szkockie irlandzkie wlijakie piesni ludowe na glos z towarzyszeniem instrumentalnym

fidelio

typ francuskiej opery rewolucyjnej choc widoczne wplywy neimieckiego singspielu i stylu operowego glucka

singspiel

dialogi mowione

fidelio betchoven przerabial dzielo

przerabial dzo kilkakrotneu i az 4 uwertury dzis gra sie zwykle czarta a trzy pierwsze wystepuja samodzielnie jako leonory opera posiada specyficzny dramatyzm o charakterze symfonicznym powolny rozwoj akcji przewaga momentow statycznych

missa sklemnis

dzielo monumentalne przeznaczone na kwartet solistow chor i orkiestre z organami msza typu symfonicznego o duzym znaczeniu i roli orkiestry glosy solowe laczone w maly zespol wokalny przeciwstawiony wielkiemu chorowi

tworczosc istrumentalna symfonie

1 c dur op21 2 d dur op 36 3 es dur op 54 eroica 4 b dur op 60 5 c moll op 67 6 f dur op 68 pastoralna 7 a dur op 92 8 f dur op 93 9 d mill op 125

ile stworzyl symfoni betchoeen

9

charakterystyka symfoni

pierwsze dwie nawiazuja do tradycji muzyki kalsyczmej wykazuja wpywy haydna i mozarta jednak zauwazalne sa juz w nich wyrazne indywidualne cechy stylu beetchovema

tradycyjne cechy typowow klasyczne symfon

czteroczesciowy schemat cyklu klasyczna budowa i proporcje menuet jako czesc trzecia cyklu otwierajacy czesc 1 wolny wstep muzyka pogodna w charakterze obsada wykonawcza podstawa orkiestry jest kwintet smyczkowy z nie w pelni wyodrebniona oartia kontrab

przelomowe dzielo symfoniczne

3 symfonia eroica piczatkowo dedykowana bohaterowi rewolucja francji nonapartemu jednakze po koronacji anpoleona na cesarza betchovem zrzugnowal z dedykacji pocwicil symfonri pamieci bohatera okolicznosci wplynely na heroiczny emergiczny wyraz utworu

najbardziej popularne dizelo sumfoniczne

5 symfonia c moll przyklad pracy motywicznej i integralnosci formy cyklicznej mistrzowskie wykorzystenaie mitywu cz 1 mogyw losu z owego 4 dzwiekowego ukladu rozwija sie zasadniczo cala cz 1 motyw ten jest rowniez musla przewodnia calosci

symfonia 6 pastoralna f dur

programowa o nietypowej 5 cz budowie cz 1 obudzenie sie pogodnych uczuc z chwila przybycia na wies cz2 scena nad strumykiem cz3 zabawa wiejska cz4 burza cz5 piesn pasterska radosne i dziekczynne uczucia po burzu

9 symfonia d moll

zrywa schematycznosc z mastepstwem czesci wprowadza na drugim meijscu scherzo a dopoero na trzecim adagio w4 cz do orkiestry dolaczaja glowy wokalne 4 glosowy chor i 4 solistyow cuarakteryzuje sie trudnymi partiami nie liczyl sie z mozliwosciami ludzkieg

9 symfonia d moll cz 4

traktuje glos w sposob instrumentalny 4 cz jest kantata do tekstu ody do radosci f schillera w symfoninmamy do czynienia z intergralnoscia formy cyklicznej o czym swiadczy wprowadzenie syntetycznego ginalu

symfonie ogolnie

lacza elementy klasyczne z romantycznymi dominuje tradycja 4 czesciowa o kalsyvznym nastepie czesci wyjatek stanowia dwie symfonie 5cz pastoralna oraz 9 ze zmeinonym nastepstwem czesci biektore symfonie 1 2 4 7 poprzedzone sa wolnym wstepem cecha klasycc

symfonie menuet

menuet pojawia sie juz sporadycznie symfonie 1 4 i 8 a zastapiony zostaje scherzem nowatorstwo wprowadzenie glowow wokalnych

uwertura koncertowa

o samodzielnym niezaleznym cahrajterze stala sie ona lunitem wyjscia do pozniejszeho poeamyu symfonicznego syosuje najczecsiej forme allegra sonatowego czaeem wolby wstpe najwieksze dziela „voriolan” „egmont” „ruiny aten”

mneij popularne utwory orkeistrowe

menuety kontredanse walce oraz zwyciestwo wllingtona albo bitwa po vittoria utwor progarmowy z uzyciem powiekszonej blachy perkusji oraz wystrzalow armatnich

koncerty sk

skzryocowy d dur rownowaga miedzy stylem koncertowym a symfonicznym dobor tematow odpowiada w szcegolny sposob cahrakterowi instrumentu solowego traktowany jest rownie spiewnie co wirtuozowsko

koncert piec fortepianowych

1 c dur 2 b dur 3 c moll 4 g dur 5 es dur

ki oncerty fortrpianoe caurakterustuka

wczensiejsze koncerty fortepianowe reprezentuja tarducyjny kalsyczny typ komcertu solowego w pozniejszych rosnie rola orkiestry scisle wspoldzialanie larti aolowych z orkiestrowymi oraz rownorzedne traktowanie lracy tematycznej

orkiestra w koncertach

nie ejst zredukowana do towarzyszenia soliscue lescz staje sie rownopoprawnym partnerem solisty stwirzyl typ nowoczesngei koncertu fortepianiwgei nowy sposob traktownaia instrumentubi orkiestry

koncert potrojny na skrzypce wiolomczele i fortepian

jest rowniez tworca dowch romancow na krzyoce i orkeistre oraz fantazji z moll na fortepian chor i orkeistre

teprcxosc kameralna

sonaty wiolonczelowe(5) soanty skrzypcowe na fortepian i skzrypce rownorzedne znaczenie obu onstrumentow sonata na rog i fortepian trai fortepianiwe i symczkowe a takze z udzialem isntrumentow detych serenady triowe na flet wiolonczele i altowke

kwartety zmyczkowe

16 najwieksze osiagniecie w kameralistyce pierwsze kwartety pokazuja lacznosc ze stylem haydna i mozarta dalsze kwartety powiekszenie rozmiarow poszcegolnych czesci odejscie od klsycznego bzrmienia w kierunku symfonizacji i rozbudowanej skslu oraz dynamik

popularne w kwartetach

kwartety razumowskie poswiecone hrabiemu razumowskiemu ambasadotowi rodyjskywmu w wiedniu rownoczesnue przyjacielowi i protekyotiwi kompozytora

kwartety vi robia

zbudowane z 4-7 czesvi o roznych nastepstwach temp i form niektore traktowane jak glowne inne jak intermezza pojawienie pracy motywocznej polifonia scisla i swobodna cantus firmus praz linearyzm priwadzacy do daleko posunietej autonomi wysztskicg glowos

sonaty

32 patetyczna ksiezycowa appassionata waldateinowska hammerklavier

soanty

pierwsze wplyw mozarta i haydna ostatnie za posluguja sie technika polifoniczna zwlaszcza fuga soanty zeykle 3 4 czesciowe stosuje w nich scherzo i menuet

sonata as dupr op 25

gdzi cz 1 zamiast allegra sonatowego jest cyklem wariacji cz 2 scherzoo cz 3 marsz zalobny cz 4 rondo

sonata cis kolk op 27 ksiezycowa

gdzie cz 1 to adagio w formie swobodnej cz 2 allegretto a cz 3 alerho sonatowe

dzieka firtepuanowr

waruacje ronda tance np menuety oraz uteory na 4 rece szcegilne zyska zbior bagatel miniatur fortepianowych ibtam mamy dla elizy

3 okresy

1wczesny glownie tworzcosc fortepianowa wplywy haydna i mozarta i stylu galant 2srodkowy proby przezwyciezenia schematu cyklu sonatowego wzrasta znaczenie pracy tematycznej i pzretworzeniowej i 3pozny pozne sinaty i kwartety 9 symfonia missa solemnis

kompozytor glownie

kompozyyor glownie muzyki instrumentalnej stworzyl nowa fakture instrumentalna zwalszcza fortepianiwa kameralna i symfoniczna wyksztalcil nowy typ muzyki progarmowej uwerture koncertowa z ktorej rozwinal sie w xix w poeamt symfoniczny rozszerzyl harmonike

dlaej

w bagatelach zaloczatkowal rozwoj liryki fortepianiwej niezwykla charakterystycznej dla romantyzmu w 9 symfoni stworzyl typ symfoni wokalno instrumentalnej uksztaltowal nowy typ koncertu koncert sumfoniczny

delaj 2

w dziedzinie muzyki religijnej wytworzyl msze symfoniczna zwiekszyl obsade w orkiestrze symfoniczej rozszerzyl i wprowafz potrojna np eroica, m a nastepnei pozcworna np 9 symofnia obsade rogow wprowadzil nowe isntrumenty flet piccolo kontarfaogt puzon

dalej 3

stworxyl pierwowzor peisni romantycznej daznosc do uzvuciiwej osobistej wypowiedzi laczenie piesni w cykle