familia 4

 0    78 fiche    Mounde
Télécharger mP3 Imprimer jouer consultez
 
question język polski réponse język polski
opiekun
commencer à apprendre
powoływano go gdy osoba sui iuris nie była w stanie kierować swymi czynami i potrzebowała pomocy kogoś doświadczonego
opiece (tutela) podlegali
commencer à apprendre
niedojrzali (mężczyźni i kobiety) sui iuris oraz w pewnym okresie historycznym dojrzałe kobiety sui iuris
tutela impuberum
commencer à apprendre
gdy opiece podlegali niedojrzali sui iuris
tutela mulierum
commencer à apprendre
gdy opiece podlegały dojrzałe kobiety sui iuris
powołanie opiekuna mogło nastąpić w
commencer à apprendre
testamencie, z mocy ustawy XII tablic, poprzez wyznaczenie przez tutora
tutela testamentaria
commencer à apprendre
powołanie w testamencie
tutela legitima
commencer à apprendre
opieka z mocy ustawy XII tablic
tutela dativa
commencer à apprendre
opiekun wyznaczony przez pretora jeśli ojciec nie wyznaczył opiekuna w testamencie i brak było krewnych
opiekunowie powinni sprawować pieczę
commencer à apprendre
tak nad osobą podopiecznego (pupila) jak i nad jego majątkiem
tutor impuberis
commencer à apprendre
zarządzał majątkiem pupila i uczył go, jak należy prowadzić sprawy majątkowe
pupil, po ukończeniu 7 roku życia
commencer à apprendre
mógł sam podejmować akty przysparzające, czyli takie, które polepszały jego sytuację (powiększały majątek)
w przypadku czynności rozporządzających i zobowiązujących, które powodowały uszczuplenie majątku, tutor powinien dokonać
commencer à apprendre
interpositio auctoritatis
interpositio auctoritatis
commencer à apprendre
przyzwolenie na zawarcie czynności przez pupila
opieka tutela impuberis gasła
commencer à apprendre
po dojściu pupila do dojrzałości
tutor powinien
commencer à apprendre
rozliczyć się z byłym podopiecznym ze swojej działalności finansowej
opieka gasła tez w chwili
commencer à apprendre
smierci i ccapitis deminutio czy tutora czy pupila
w przypadku niewłaściwego sprawowania opieki tutorowie mogli
commencer à apprendre
być pociągnięci do odpowiedzialności przy pomocy skarg o charakterze karnym
skargi przeciwko tutorom
commencer à apprendre
accusatio suspecti tutoris, miała na celu odsunięcie nieuczciwego tutora testamentowego od sprawowania opieki, zasądzenie tutora ściągało na niego infamię.
actio rationibus distrahendis
commencer à apprendre
skarga, którą wytaczał sam pupil, po dojściu do dojrzałości, przeciw opiekunowi ustawowemu, który rozmyślnie sprzeniewierzył jego majątek
w późniejszym czasie w odniesieniu do tuteli mogła być stosowana też
commencer à apprendre
skarga infamująca o charakterze „jakby kontraktowym” actio tutelae
actio tutelae
commencer à apprendre
za jej pomocą tak były podopieczny jak i opiekun dochodzili swych roszczeń
tutela mulierum
commencer à apprendre
opieka nad kobietami
tutela mulierum była niezbędna
commencer à apprendre
w okresie u12t ze względu na wykluczenie kobiet z udziału w procesie legisakcyjnym i czynnościach formalnych
współudział opiekuna w tutela mulierum (udzielał interpositio auctoritatis tutoris) był potrzebny
commencer à apprendre
jednynie do dokonania najważniejszych czynności prawnych, jak wyzwolenie niewolnika, testament, mancypacja, zaciągnięcie zobowiązania o wielkiej wadze
tutoris optio wprowadzono
commencer à apprendre
w II wieku, w czasach republiki
tutoris optio
commencer à apprendre
możliwość wyboru opiekuna przez żonę na mocy odpowiedniego sformułowania umieszczonego w testamencie przez zmarłego męża
ius trium liberorum
commencer à apprendre
August, kobieta, która urodziła 3 dzieci (wyzwolenica 4) pozbywała się opiekuna
Klaudiusz zniósł
commencer à apprendre
ustawową opiekę agnatów nad kobietami oraz sztucznie rozszerzył przywilej ius trium liberorum na te kobiety, które dostarczyły statków służących do przewozu zboża z Egiptu do Rzymu
W II wieku instytucja tuteli mulierum była tak słaba że
commencer à apprendre
pretor mógł zmusić opiekuna do wyrażenia zgody
opiekuna kobiet nie można było
commencer à apprendre
pociągnąć do odpowiedzialności za nienależyte sprawowanie opieki
Za Gaiusa już
commencer à apprendre
praktycznie nie było tutela mulierum
kurator
commencer à apprendre
dbał o majątek, a nie o osobę
najstarsza forma kurateli
commencer à apprendre
znana już w u12t, kuratela nad osobami chorymi umysłowo i nad marnotrawcami
cura furiosu
commencer à apprendre
kuratela nad osobami chorymi umysłowo
cura prodigi
commencer à apprendre
kuratela nad marnotrawcami
prawdopodobnie początkowo o tym czy ktoś jest chorym umysłowo lub marnotrawcą decydowała
commencer à apprendre
rada familijna (zgromadzenie gentylów)
w okresie XII tablic
commencer à apprendre
pretor, a później również prefekt Rzymu i namiestnik prowincji przeprowadzali postępowanie (cognitio) zakończone dekretem pozbawiającym chorego czy marnotrawcę zarządu majątkiem i wyznaczali mu kuratora
kuratorami z mocy prawa byli
commencer à apprendre
najbliżsi krewni agnacyjni, w późniejszym czasie kognacyjni
agnaci/kognaci byli osobami które
commencer à apprendre
potem dziedziczyły po tej osobie, dlatego w ich interesie było dobre prowadzenie majątku
jeśli nie było agnatów/kognatów
commencer à apprendre
kuratora powoływał pretor
wraz z rozwojem obrotu gospodarczego zaczęto otaczać ochroną prawną również
commencer à apprendre
osoby dojrzałe, które nie ukończyły 25 roku życia
lex laetoria
commencer à apprendre
z II w, w przypadku oszukania minora każdy mógł wnieść actio legis Laetoriae o ukaranie kontrahenta.
Pretor rozszerzył ochronę minorów w razie niekorzystnych skutków czynności prawnych poprzez
commencer à apprendre
udzielenie im zarzutu procesowego (exceptio) lub przywrócenia do stanu pierwotnego (restitutio in integrum)
exceptio
commencer à apprendre
zarzut procesowy
restitutio in integrum
commencer à apprendre
przywrócenie do stanu pierwotnego
w związku z rozszerzoną ochroną minorów
commencer à apprendre
bano się zawierać z nimi czynności prawnych, dlatego minorzy poprosili pretora o ustanowienie dla nich kuratora
curator minorum
commencer à apprendre
kurator minorów, udzielał przyzwolenia, uczesniczył przy czynnościach prawnych
w przypadku udzielenia przyzwolenia minor nie mógł w przyszłości
commencer à apprendre
bronić się exceptio ani występować o udzielenie restitutio in integrum
kurtor (curator minorum)
commencer à apprendre
w odróżnieniu od opiekuna nie miał interpositio auctoritatis tutoris, udzielał jedynie przyzwolenia (consensus),
curator minorum był traktowany jako
commencer à apprendre
zastępca
minor mógł podciągnąć
commencer à apprendre
kuratora do odpowiedzalności za pomocą actio negotiorum gestorum
w późniejszym czasie pretor ustanawiał kuratora w związku z
commencer à apprendre
konkretnymi sprawami np. da strzeżenia nieobjętej masy spadkowej, ochrony interesów dziecka poczętych, pomocy starcom, chorym lub ułomnym, do załatwiania spraw osób nieobecnych
zdolność do czynności prawnych
commencer à apprendre
zdolność do samodzielnego składania i przyjmowania oświadczeń woli wywołujących skutki prawne (odrębna od zdolności prawnej)
syn będący osobą alieni iuris
commencer à apprendre
nie miał w zasadzie zdolności prawnej
prawo rzymskie znało
commencer à apprendre
ograniczenie zdolności do czynności prawnych
ograniczenie zdolności do czynności prawnej ze względu na
commencer à apprendre
wiek, stan umysłowy, (te twa i dzisiaj) płeć i marnotrawstwo
ze względu na wiek można wyróżnić 3 podstawowe grupy osób
commencer à apprendre
1. infantes 2. impuberes 3. puberes
infantes
commencer à apprendre
dzieci poniżej 7 roku życia, pozbawione zdolności do czynności prawnych
impuberes
commencer à apprendre
osoby +7 lat, w chłopcy do 14, dziewczęta 12 roku życia, uważane za niedojrzałe, takie które mogą samodzielnie dokonywać czynności przysp. (powiększających majątek), nie mogą bez zgody tutora dokonywać czynności rozp. i zob. (uszczuplających majątek)
jeśli zawarta czynność równocześnie powodowała przysporzenie i obciążała majątek niedojrzałego (np. kontrakt kupna sprzedaży) a opiekun nie wyraził zgody
commencer à apprendre
przyjmowano jej skuteczność tylko w zakresie przysporzenia dla niedojrzałego (czynność kulejąca)
czynność kulejąca
commencer à apprendre
jeśli zawarta czynność równocześnie powodowała przysporzenie i obciążała majątek niedojrzałego (np. kontrakt kupna sprzedaży) a opiekun nie wyraził zgody to przyjmowano jej skuteczność tylko w zakresie przysporzenia dla niedojrzałego
czynność kulejąca mogła
commencer à apprendre
stać się skuteczna poprzez późniejsze zatwierdzenie jej przez pupila, który doszedł do dojrzałości
impuberes dwa
commencer à apprendre
niedojrzali, nie mogli zawierać małżeństwa ani sporządzać testamentu, mieli ograniczoną zdolność od czynności prawnych
pubres
commencer à apprendre
mężczyźni powyżej 14 roku życia, mieli pełną zdolność do czynności prawnych, dla osób poniżej 25 ze względu na niedoświadczenie życiowe ustanawiano kuratora
kobiety początkowo w zasadzie od pierwszych lat pryncypatu po ukończeniu 12 r.z.(po uzyskaniu dojrzałości)
commencer à apprendre
miały nadal tutora, gdyż miały jedynie ograniczoną zdolność do czynności prawnych
w zasadzie od II wieku kobiety wolnourodzone
commencer à apprendre
nie podlegały już tuteli
furiosi
commencer à apprendre
osoby chore umysłowo
osoby chore umysłowo były
commencer à apprendre
pozbawione zdolności do czynności prawnych
osoby chore umysłowo miały
commencer à apprendre
kuratora
w czasie przerw w chorobie osoby umysłowo chore
commencer à apprendre
odzyskiwały pełną zdolność do czynności prawnych
prodigus
commencer à apprendre
marnotrawca
pretor na drodze ... odbierał marnotrawcy początkowo w ogóle możność zarządu majątkiem
commencer à apprendre
interdictio bonorum
interdictio bonorum
commencer à apprendre
pretor odbierał marnotrawcy początkowo w ogóle możność zarządu majątkiem, w późniejszym czasie dokonywania czynności umniejszających bądź obciążających majątek
marnotrawca miał
commencer à apprendre
ograniczoną zdolność do czynności prawnych
marnotrawca miał
commencer à apprendre
kuratora
infamia
commencer à apprendre
utrata czci obywatelskiej
infamia mogła powstać
commencer à apprendre
bezpośrednio na skutek popełnienia czynu haniebnego (np. dezercji) lub w sposób pośredni na skutek wyroku w procesie karnym lub cywilnym
turpitudo
commencer à apprendre
mniej sprecyzowana forma ujmy w czci obywatelskiej

Vous devez vous connecter pour poster un commentaire.