epoka odrodzenia historia

przyczyny wielkich odkryc geograficznych

- niedobor zlota i srebra, - brak mozliwoscci zdobycia nowych ziem

wielkie odkrycia portugalczykow, dlaczego i co

dlaczego: kryzys gospodarczy, glod i epidemie co; oplyniecie przyladku Bojador (1434) i odkrywanie zachodniego brzegu afryki (henryg zeglarz chce odkryc nowa droge do indii)

Krzysztof kolumb

chcial odkryc nowa droge do indii, nie mial pieniedzy wiec hiszpanska para krolewska dala mu hajs, 3 okrety ok 90 osob, 33 dni zeglugi

odkrycie ameryki (nowego swiata) data

1492r

oplyniecie ziemi - FERDYNAND MAGELLAN

5 okretow, zginal podczas walki, - odkrycie nowych ladow, cenne towary i potwierdxenie kulistosci ziemi

oplyniecie ziemi data

1519-1522r

odkrycie brazyli

13 okretow, 1500r

kto odkryl brazylie

pedro Alvares Cabral

odkrycie morskiej drogi do indi data i kto

1498r, VASCO DA GAMA

podzial stref wplywoe w nowym swiecie

traktat w Saragossie - 1529r

podoboj meksyku kto i kiedy

1519 Hernan Cortes

czm indianie

kolumb muslal ze doplynal do indii dlateho ludnosc nazwal indianami

majowie gdxie osiadli

nizej tam pomiedzy dwoma amerykamk

azetkowie gdzie sie osiadli

wyzej od majow, meksyk

inkowie gdzue sie osiadli

andy, ameryka poludniowa

najpitezniejsze cywylizacje azji

chiny, japonia i indie

czemu wyprawy

niedobor zlota i srebra, chec zysku, brak hajsu = btak mozliwosci zdobycia nowych ziem

gzemu portugalia zaczela organizowac wyprawy

fale glodu i epidemii

co chcial odkryc krzysztof k

nowa droge do indii

ile dni trwala jego wyprawa

33 dni

kiedy wyplynal

1492r

kto z i jakiego narodu odkryl nowa droge do indi

vasco da gama, portugalia

oplyniecie ziemi kto i jaki kraj

portugalia, ferdynand magellan

w krorym roku nowa droga do indi

1498r

w jakich latach oplyniecie ziemi

1519-1522

czm umarl magellan

podczas walki z tubylcami niedaleko filipin

kto odkryl i kiedy btwzylie

1500, pedro cabral

co przyniosla wyprawa magellana

dowiodla kulistosc ziemi i odkrycie nowych cennych towarow

skutki odkryc

- szybka poprawa stanu gospodarki Hiszpani i Portugalii, - Potwierdzenie kulistosci ziemi - znajomosc nowych cywilizacji, - obalily wiedze w ponadnaturalne sily i sttazne istoty w oceanach

KONKWISTY

wyprawy zbrojne organizowane w celu opanowania nowych terytoriow Ameryki

Traktat w Tordesillas o co cjodzilo

podzial wplywow w nowym swiecie, portugalia i hiszpania niky inny teho nie przyjal, 1479

kto podbil meksyk

hernan cortes

jak nazwal terytorium majow czyli meksyk

nowa hiszpania

kto kolonizowal ameryke poludniowa (ta nizej) (inkowie)

Francisca Pizarra

jaki narod odkryl ntazylie i kto

portugalia, pedro cabrala

polowa XVw, ozywienie gospodarcze co wplynelo

przyrost naturalny ludnosci, zaiekszenie produkcji rolnej = mniejszy glod

jakie miasta najbwddziej sie rozwinely

londyn, miasta wloskie

jakie postepy techniczne

nozny kolowrotek - tansze, roznorodne tkaniny, kolo wodne mieszy innymi udoskonalenie produkcji stali i zelaza, zmiana konstrukcji okretow

system nakladczy co to

kiedy kupiec robi warsztat pracy poza miastem zeby miec wiekszy zysk

kapitalizm co to

chec zysku i inwestycje

czm powstaly banki

bo luxie mieli mniej zasobow zeby inwestowac wiec brali pozyczki

dualizm (przepasc) pomiedzy godpodarka europy zachodniej i wschodniej j srodkowej

zachodnia: wzrost wydajnosci wszystkkiego, rozwoj miast, wschodnia: spadek wszystskieho i ogtanifzsnie roli miast

renesansowa kultura to powrot do

antyku

humanizm czyki

w centrum zainteresowania byl czlowiek jako jednostka inwidualna

powstanie ruchomej czcionki pfzez Jana Gutenberga

1450 a 5 lat oozniej bibliq w druku

co to makiawelizm

zdby dzialac skutevzmie wladca musi robic wszystko nie wazne czy to okrucienstwi vzy zbronia „cel uswieca srodki”

przyczyny reformacji w koscieke

sprzedaz odpustow i stanowisk, kilka stanowisk na raz itd

reformacja marcina lutra kiedy

1517r

o co chodzilo marcinowi L

wystawil 95 krore krytkowaly kosciol katolicki i propagowal nowa poboznosc

gdzie marcin luter

wittenberga

reformacja w szwajcari kto zaczal

ulrich zwingli

czemu zaczal glosic ulrich zwingli i o co chodxilo

przez lutra i podobne do maecina ale bwrdxuej radykalne

jan kalwin, kalwinizm o co chodxilo

teoria o predystynacji (zbawienie lub nie), pismo swiete jedyne źrodlo wiary

kosciol anglikanski, henryk VIII czm nowa religia

nie mial przodka wiec chcial wziax rozwod ale mu go nie dali

skutki reformacji

podxial europy na religie, wybuch wojen na tle religijnym, wyzszy poziom wyksztalcejia, wydawanie ksiazek na papierrze

sobor w trydencie rok

1545r

sobir w trydencie fi zrobil

organizacja i dystyplina koscielna

wojny wloskie kto z kim

habsburgowie vs francuzi

1 etap wojen, francja zajmuje najwazniesze wloskie miasya ktory rok

1494-1495

bitwa pod marignano krory rok

1515r, francja wygrywa

bitwa pod pawią

1525r, habsburgowie wygrywaja

pokoj w Catea-Cambresis

1559r, habsburhowie rezygnuja z wloch

noc swietego bartlomieja rok i o ci chodzilo

wymordowanie heterykow z francji, 1572r

edykt nantejski o co chodzi

wolnosc wyznania, prawo do wolnosxi politycznej

bitwa morska pod Lepanto - turcja rok

1571r

wladca moskiewski Iwan IV Groźny rok

car wszechrusi, 1547r