|
question |
réponse |
å gi / gir / ga / har gitt commencer à apprendre
|
|
Czasownik "å gi" to podstawowy czasownik oznaczający "dawać" lub "podawać" coś komuś. (Kan du gi meg boka? - Możesz mi dać / podać książkę?). (Han ga henne en gave - Dał jej prezent). Tworzy wiele stałych zwrotów, np. "gi beskjed" (dać znać), "gi opp" (poddać się), "gi lov" (pozwolić), "gi råd" (dać radę).
|
|
|
å ta / tar / tok / har tatt commencer à apprendre
|
|
brać / wziąć / zabierać / trwać (o czasie) / robić (zdjęcie) Czasownik "å ta" ma bardzo wiele znaczeń, podstawowe to "brać", "wziąć", "zabierać". (Kan jeg ta et eple? - Czy mogę wziąć jabłko?). (Husk å ta med deg nøklene - Pamiętaj, żeby zabrać ze sobą klucze). Może oznaczać "trwać" (o czasie). (Reisen tok to timer - Podróż trwała dwie godziny). Używany jest też do "robienia" zdjęć ("ta bilder"). (Kan du ta et bilde av oss? - Możesz zrobić nam zdjęcie?). Tworzy mnóstwo stałych zwrotów (ta feil, ta imot, ta på, ta av, ta opp etc.).
|
|
|
å få / får / fikk / har fått commencer à apprendre
|
|
Podstawowe znaczenie "å få" to "dostawać", "otrzymywać". (Jeg fikk en gave til bursdagen min - Dostałem prezent na urodziny). (Hva fikk du i posten? - Co dostałeś pocztą?). Może też oznaczać "móc", "mieć pozwolenie". (Får jeg låne pennen din? - Czy mogę pożyczyć twój długopis?). Inne znaczenia to "skłonić" kogoś do zrobienia czegoś (Jeg fikk ham til å rydde rommet sitt - Skłoniłem go / Sprawiłem, że posprzątał swój pokój) lub "sprawić", że coś się stanie/zadziała
|
|
|
å motta / mottar / mottok / har mottatt commencer à apprendre
|
|
otrzymywać / odbierać / przyjmować Czasownik "å motta" oznacza "otrzymywać", "odbierać" lub "przyjmować" coś, co jest wysyłane lub dawane. Jest często używany w bardziej formalnym kontekście niż "å få". (Jeg har mottatt brevet ditt - Otrzymałem twój list). (Hun mottok prisen under seremonien - Odebrała / Przyjęła nagrodę podczas ceremonii). (Alle bidrag mottas med takk - Wszystkie datki są przyjmowane z podziękowaniem).
|
|
|
å betale / betaler / betalte / har betalt commencer à apprendre
|
|
Czasownik "å betale" oznacza "płacić", czyli dawać pieniądze w zamian za towary, usługi lub w celu uregulowania zobowiązania. (Hvor mye må jeg betale? - Ile muszę zapłacić?). (Jeg betalte regningen i går - Zapłaciłem wczoraj rachunek). Często używany z przyimkiem "for" (za coś). (Hvem skal betale for middagen? - Kto zapłaci za obiad?).
|
|
|
å kjøpe / kjøper / kjøpte / har kjøpt commencer à apprendre
|
|
Czasownik "å kjøpe" oznacza "kupować" lub "kupić", czyli nabywać coś w zamian za pieniądze. (Jeg må kjøpe melk på vei hjem - Muszę kupić mleko w drodze do domu). (Hva kjøpte du på salget? - Co kupiłeś na wyprzedaży?).
|
|
|
å selge / selger / solgte / har solgt commencer à apprendre
|
|
"å selge" oznacza "sprzedawać" lub "sprzedać", czyli oddawać coś komuś w zamian za pieniądze. (De selger ferske grønnsaker på torget - Sprzedają świeże warzywa na targu). (Han solgte bilen sin forrige uke - Sprzedał swój samochód w zeszłym tygodniu).
|
|
|
å levere / leverer / leverte / har levert commencer à apprendre
|
|
dostarczać / oddawać (np. zadanie) / składać (np. wniosek) "å levere" oznacza "dostarczać" coś do kogoś lub gdzieś. (Pizzabudet leverte pizzaen på døra - Dostawca pizzy dostarczył pizzę pod drzwi). Znaczy również "oddawać" coś, co było wymagane, np. zadanie lub pracę pisemną (często "levere inn"). (Studentene må levere inn oppgaven innen fredag - Studenci muszą oddać zadanie do piątku). Może też oznaczać "składać" oficjalny dokument, np. wniosek lub skargę (często "levere inn"). (Man må levere inn søknaden før fristen - Trzeba złożyć wniosek przed terminem).
|
|
|
å sende / sender / sendte / har sendt commencer à apprendre
|
|
wysyłać / przesyłać / nadawać (sygnał, program) Czasownik "å sende" oznacza "wysyłać" lub "przesyłać" coś (list, paczkę, e-mail) do kogoś. (Jeg sendte deg en e-post i går - Wysłałem ci wczoraj e-mail). (Kan du sende meg pakken? - Czy możesz wysłać mi paczkę?). Oznacza również "nadawać" sygnał lub program radiowy/telewizyjny. (De sender direkte fra studio - Nadają na żywo ze studia).
|
|
|
å møte / møter / møtte / har møtt commencer à apprendre
|
|
spotykać (się) / poznawać Czasownik "å møte" oznacza "spotykać" kogoś (Jeg møtte en gammel venn på gata i går - Spotkałem wczoraj starego przyjaciela na ulicy) lub "poznawać" kogoś po raz pierwszy. (Hyggelig å møte deg - Miło cię poznać). Oznacza też "wychodzić naprzeciw" komuś (Kan du møte meg på stasjonen? - Możesz wyjść po mnie / spotkać się ze mną na stacji?) lub metaforycznie "stawiać czoła" (Vi må møte problemene med mot - Musimy stawić czoła problemom z odwagą). "å møtes" oznacza "spotykać się" (nawzajem).
|
|
|
å by / byr / bød / har budt commencer à apprendre
|
|
oferować / proponować / częstować / zapraszać / licytować Oznacza głównie "oferować" lub "proponować" coś. (De byr på god mat der - Oferują tam dobre jedzenie). W pewnym kontekście znaczy też "częstować" (Kan jeg by deg på noe å drikke? - Czy mogę ci zaproponować / poczęstować cię czymś do picia?). Używany jest również by "zapraszać", często w zwrotach jak "by opp til dans" (prosić do tańca). (Han bød henne opp til dans - Poprosił ją do tańca). Oznacza także "licytować" na aukcji. (Han bød 1000 kroner for maleriet - Zalicytował 1000 koron za obraz).
|
|
|
å tilby / tilbyr / tilbød / har tilbudt commencer à apprendre
|
|
Czasownik "å tilby" oznacza składać ofertę, proponować coś komuś (np. pomoc, produkt, pracę). (Firmaet tilbød ham en god stilling - Firma zaoferowało mu dobre stanowisko). (Kan jeg tilby deg noe å drikke? - Czy mogę ci coś zaproponować do picia?). Jest bliskim synonimem "å by", czasem odbierany jako nieco bardziej konkretna oferta.
|
|
|
å hilse / hilser / hilste / har hilst commencer à apprendre
|
|
Czasownik "å hilse" oznacza "pozdrawiać", "witać się" lub "kłaniać się". Używany w kontekście powitania lub pozdrowienia kogoś przy spotkaniu lub przekazywania pozdrowień. (Kan du hilse fra meg? - Czy możesz pozdrowić ode mnie?). (Vi hilste på hverandre på gata - Pozdrowiliśmy się / Przywitaliśmy się na ulicy). (Han hilste høflig - Ukłonił się grzecznie). Często występuje z przyimkiem "på" (witać się z kimś) lub "fra" (przekazywać pozdrowienia od kogoś).
|
|
|
å krangle / krangler / kranglet / har kranglet commencer à apprendre
|
|
kłócić się / sprzeczać się Czasownik "å krangle" oznacza "kłócić się", "sprzeczać się", często w sposób głośny, emocjonalny i o mało ważne sprawy. Używany w kontekście nieporozumień, sporów, irytacji. (Barna kranglet om leketøyet - Dzieci kłóciły się o zabawkę). (Hvorfor krangler dere alltid? - Dlaczego zawsze się kłócicie?).
|
|
|
å takke / takker / takket / har takket commencer à apprendre
|
|
Czasownik "å takke" oznacza "dziękować" komuś za coś. (Jeg vil takke deg for hjelpen - Chcę ci podziękować za pomoc). (Husk å takke vertinnen for maten - Pamiętaj, żeby podziękować gospodyni za jedzenie). Używany również w zwrotach grzecznościowych, np. "ja, takk" (tak, dziękuję), "nei, takk" (nie, dziękuję).
|
|
|
å ønske / ønsker / ønsket / har ønsket commencer à apprendre
|
|
życzyć / chcieć / pragnąć Czasownik "å ønske" oznacza "życzyć" komuś czegoś. (Jeg ønsker deg alt godt - Życzę ci wszystkiego dobrego). (Vi ønsker god jul! - Życzymy wesołych świąt!). Oznacza również "chcieć", "pragnąć" czegoś lub "życzyć sobie" czegoś. (Hva ønsker du deg til bursdagen? - Czego sobie życzysz na urodziny?). (Jeg ønsker å reise mer - Chcę / Pragnę więcej podróżować).
|
|
|
å bringe / bringer / brakte / har brakt commencer à apprendre
|
|
przynosić / przyprowadzać / dostarczać Czasownik "å bringe" oznacza "przynosić", "przyprowadzać" lub "dostarczać" kogoś lub coś z jednego miejsca do drugiego. (Kan du bringe meg et glass vann? - Możesz przynieść mi szklankę wody?). (Han brakte dårlige nyheter - Przyniósł złe wieści). Jest często używany w nieco bardziej formalnym lub ogólnym znaczeniu niż "å hente" (przynieść/odebrać) czy "å levere" (dostarczyć).
|
|
|
å ansette / ansetter / ansatte / har ansatt commencer à apprendre
|
|
Czasownik "å ansette" oznacza "zatrudniać", "zatrudnić" kogoś do pracy. (Firmaet skal ansette flere folk neste år - Firma zamierza zatrudnić więcej ludzi w przyszłym roku). (Hun ble ansatt som ny direktør - Została zatrudniona jako nowa dyrektor)
|
|
|
å hente / henter / hentet / har hentet commencer à apprendre
|
|
przynieść / odebrać / pobrać / wyjąć / wypłacić "å hente" oznacza "przynieść" coś z innego miejsca. (Kan du hente et glass vann til meg? - Czy możesz przynieść mi szklankę wody?). Oznacza również "odebrać" kogoś lub coś, np. ze szkoły lub z poczty (Jeg må hente barna i barnehagen - Muszę odebrać dzieci z przedszkola). Może też oznaczać "pobrać" dane z komputera lub innego źródła. (Systemet henter data fra serveren - System pobiera dane z serwera). Użyty z "ut" ("hente ut") znaczy "wyjąć", "wypłacić" lub "odebrać" coś skądś
|
|
|
å låne / låner / lånte / har lånt commencer à apprendre
|
|
Czasownik "å låne" oznacza "pożyczać". "pożyczać od" kogoś, często występuje z przyimkiem "av" lub "fra". (Kan jeg låne en kopp sukker av deg? - Czy mogę pożyczyć od ciebie filiżankę cukru?). (Hun lånte penger fra banken - Pożyczyła pieniądze z banku). "pożyczać komuś" z partykułą "bort" lub "ut" oraz opcjonalnie przyimkiem "til" (komu). (Jeg lånte bort boka mi til ham - Pożyczyłem (komuś) moją książkę jemu). (Banken låner ut penger til sine kunder - Bank pożycza (komuś) pieniądze swoim klientom).
|
|
|
å leie / leier / leide / har leid commencer à apprendre
|
|
wynajmować / prowadzić (za rękę) Czasownik "å leie" oznacza "wynajmować" coś (np. mieszkanie, samochód) od kogoś za opłatą. (Vi leier en leilighet i sentrum - Wynajmujemy mieszkanie w centrum). Może też znaczyć wynajmowanie czegoś komuś ("leie ut"). (De leier ut et rom til studenter - Wynajmują pokój studentom). Inne znaczenie to "prowadzić" kogoś za rękę lub na smyczy. (Moren leide barnet over gaten - Matka prowadziła dziecko za rękę przez ulicę).
|
|
|
å minne / minner / minnet / har minnet commencer à apprendre
|
|
przypominać (o czymś) / przypominać (kogoś/coś) Czasownik "å minne" oznacza "przypominać" komuś o czymś, co powinien zrobić lub pamiętać, często z przyimkiem "om". (Kan du minne meg om møtet i morgen? - Czy możesz przypomnieć mi o jutrzejszym spotkaniu?). (Dette minner meg om barndommen - To przypomina mi dzieciństwo). Oznacza również "przypominać" kogoś lub coś pod względem wyglądu lub cech (być podobnym), również często z "om". (Han minner om faren sin - Przypomina swojego ojca / Jest podobny do ojca).
|
|
|
å purre / purrer / purret / har purret commencer à apprendre
|
|
Czasownik "å purre" specyficznie oznacza "ponaglać", zwłaszcza w kontekście niezapłaconych rachunków lub długów; "wysyłać ponaglenie". (Firmaet måtte purre på kunden for å få betaling - Firma musiało ponaglić klienta, aby otrzymać zapłatę). (De purret meg for andre gang - Ponaglili mnie po raz drugi). Często używany z przyimkiem "på".
|
|
|
å la / lar / lot / har latt commencer à apprendre
|
|
Oznacza "pozwalać", "zezwalać" na coś. (Lar du meg låne bilen? - Pozwolisz mi pożyczyć samochód?). Oznacza też "zostawiać" coś w jakimś stanie lub miejscu. (La døren stå åpen - Zostaw drzwi otwarte). Może służyć do tworzenia strony biernej lub trybu rozkazującego dla trzeciej osoby ("niech"). (La oss gå! - Chodźmy! [dosł. Pozwólmy nam iść]). Może też znaczyć "kazać" komuś coś zrobić (Han lot meg vente lenge - Kazał/Pozwolił mi długo czekać.) Używany jest również w zwrocie "la som om" (udawać, że).
|
|
|
å handle / handler / handlet / har handlet commencer à apprendre
|
|
działać / postępować / robić zakupy / traktować (o czymś) Czasownik "å handle" oznacza "działać" lub "postępować" w określony sposób. (Det er viktig å handle raskt i en krisesituasjon - Ważne jest, aby działać szybko w sytuacji kryzysowej). Bardzo często oznacza również "robić zakupy". (Jeg må handle mat på vei hjem - Muszę zrobić zakupy spożywcze w drodze do domu). Użyty z przyimkiem "om" ("handle om") znaczy "traktować o", "dotyczyć". (Hva handler denne boken om? - O czym traktuje / jest ta książka?).
|
|
|
å samarbeide / samarbeider / samarbeidet / har samarbeidet commencer à apprendre
|
|
współpracować / kooperować Czasownik "å samarbeide" oznacza "współpracować", czyli pracować lub działać razem z innymi ludźmi lub grupami w celu osiągnięcia wspólnego celu. (Det er viktig at avdelingene samarbeider godt - Ważne jest, aby działy dobrze ze sobą współpracowały). (De samarbeidet om prosjektet - Współpracowali przy projekcie). Często używany z przyimkiem "med" (z kimś) lub "om" (o coś).
|
|
|
