biologia - słowniczek

aeroby

bakterie tlenowe

autotrofy

bakterie samożywne

antyoksygeniczna

bez udziału tlenu

asymilacja

pochłanianie

adchezja

przyleganie

adenowirusy

wirusy powodujące stany zapalne u dzieci, mogą powodować sepsę

atp

związek wysokoenergetyczny (adenozynotrifosforan)

anabioza

stan życia utajonego

amyloplasty

leukoplasty gromadzące skrobię

askospory

askony

apotecjum

owocnik miseczkowaty

anabolizm

reakcja syntezy

askospory

zarodniki workowe

askon

worek

apoenzym

cześć białkowa enzymu

alweole

pęcherzyki brunatnic

aflatoksyny

silne substancje trujące ze zdolnością wywoływania mutacji i ognisk rakowych

aerenchyma

miękisz powietrzny

bioindykator

naturalny wskaźnik zanieczyszczenia powietrza

basydia

podstawki

basydiospory

zarodniki podstawkowe

cykl lizogeniczny

nie doprowadza do śmierci komórki gospodarza

cykl lityczny

doprowadza do śmierci komórki gospodarza

chromatofor

odpowiednik chloroplastu u bakterii

chemoautotrofy

odżywiają się na drodze chemosyntezy

chemosynteza

procesów którym z prostych związków nieorganicznych powstają proste związki organiczne przy udziale energii z wiązań chemicznych

celuloza

cukier budujący ściany komórkowe roślin

chityna

cukier budujący pancerz owadów i ściany komórkowe grzybów

chryzolamineryna

substancja zapasowa chryzofitu

cytozol

cytoplazma

dyfuzja

przepływ substancji w kierunku zgodnym z gradientem stężeń

denaturacja

nieodwracalne zniszczenie struktury białka

endocytoza

transport substancji do wnętrza

energia aktywacji

najmniejsza porcja energii potrzebna do zajścia reakcji

ecydia

grzybnia ognikowa

ecydiospory

zarodniki ognikowe

epiderma

skórka nadziemna

fimbria

wypustka cytoplazmatyczna u bakterii

fotoautotrofy

odżywiają się na drodze fotosyntezy

fotosynteza

proces w którym z prostych związków nieorganicznych (woda, dwutlenek węgla i sole mineralne) powstają proste związki organiczne z wykorzystaniem energii świetlnej oraz przy udziale zielonego barwnika - chlorofilu

felogen

miazga korkotwórcza

felem

korek

floem

łyko

glikokaliks

węglowodanową warstwa pokrywająca powierzchnię blon komórkowych

genofor

chromosom bakteryjny

glikogen

cukier zapasowy zwierząt i grzybów

grzybnia

ciało grzyba

heterotrofy

bakterie cudzożywne

hipertoniczne

o wysokim stężeniu

hipotoniczne

o niskim stężeniu

hydrofilowe

lubiące wodę

hydrofobiczne

nie lubiące wody

helotyzm = symbioza helotystyczna

dominacja jednego komponentu nad drugim

hemoliza

proces pękania erytrocytów

izotoniczne

takie samo stężenie

inhibicja kompetycyjna

substrat I enzym konkurują o dostęp do tego samego miejsca na enzymje

kapsyd

białkowy płaszcz zbudowany z kapsonerów

kapsoner

pojedyncza cząsteczka białkowa

klejstotecjum

owocnik zamknięty

koagulacja

wysolenie

korkowica

tkanka okrywająca wtórna

ketabolizm

reakcja rozkładu (analizy)

komórczak

komórka wielojądrowa

kariogamia

połączenie się ze sobą jąder haploidalnych

kofaktor

część nie białkowa

kora łodygi roślin nasiennych

wytwarza felogen podczas przyrostu wtórnego łodygi

ksylem

drewno

kolateralne

naprzeciwległe

kolenchyma = zwarcica

żywa tkanka wzmacniająca

leukoplasty

plastydy bezbarwne

mureina

buduje ścianę komórkowa bakterii

mezosom

odpowiednik mitochondrium u bakterii

makroelementy

związki nieorganiczne w organizmie (większość)

mikroelementy

związki nieorganiczne (mniejszość)

myksameby

Pełzaki

myksomonady

pływki

merystematyczne

dzielące się

merystemy

tkanki twórcze

namnażanie

proces polegający na powieleniu wirusa w komórce; nie ma organizmów rodzicielskich

nukleoid

jest to obszar na którym występuje kolista cząsteczka DNA

neurolemma

błona komórki nerwowej

nukleolemma = kariolemma

błona jądrowa

oksygeniczna (fotosynteza)

z udziałem tlenu

osteomalacja

rozpuszczenie kości

owocnik miseczkowaty

apotecjum

owocnik butelkowaty

perytecjum

owocnik zamknięty

klejstotecjum

osmoza

przepływ wody przez błony półprzepuszczalne do środowiska stężonego w celu rozcieńczenia

organella

wszystkie wewnętrzne elementy komórki, w przypadku komórek żywych otoczone bloną komorkową

pile

fimbria płciowa

pseudopodia

nibynóżki

polisacharyd

cukier złożony, zbudowany z wielu prostych cukrów

plektenchyma

niby tkanka

plazmogamia = somatogamia

kopulacja strzępek różnoimiennych

pokswirusy

wirusy z DNA

parwowirusy

wirusy z pojedynczą nicią DNA

papowirusy

wirusy wywołujące brodawki

pasożyt dwudomowy

ma 2 żywicieli

plecha

ciało porostu

perycykl = okolnica

wytwarza felogen podczas wtórnego przyrostu korzenia na grubość

promieniste

naprzemianlegle

plazmodesmy

wypustki cytoplazmy

plazmolemma

błona komórkowa

pelikula

błona otaczającą organizm protista

plazmoliza

obkurczanie się protoplastu - zawartości komórki

pęcznienie

imbibicja

reakcja endoenergetyczna

endoergiczna

reakcja egzoenergetyczna

egzoergiczna

ryzoderma

skórka podziemna, epiblema

saprobiąty

organizmy odżywiające się martwymi szczątkami roślin i zwierząt

saprofity

organizmy odżywiające się szczątkami obumarłych roślin

saprofagi

organizmy odżywiające się szczątkami obumarłych zwierząt

skrobia

cukier zapasowy roślin

skrobia zielenicowa

materiał zapasowy zielenic

stigma

plamka czerwona

stela

wiązka przewodząca

sarkolemma

błona komórkowa mięśni

sklerynchyma = twardzica

martwa tkanka wzmacniająca

strzępka płonna

odżywcza

tylakoid

odpowiednik chloroplastów u bakterii

tkanki twórcze

merystematyczne

telia

grzybnia kreskowa

telenospory

zarodniki letnie

tkanka

zespół komórek o określonej budowie wyspecjalizowane do pełnienia danej funkcji

tkanka archesporialna = zarodnikotwórcza

wytwarza zarodniki w zarodnikach

tkanka przyranna = kalus

tkanka regenerujaca uszkodzenia w roślinach

tonoplast

błona otaczająca wodniczek i wakuolę

undulipodia

rzęski i wici

uredospory

zarodniki zimowe

wiron

jedna cząsteczka wirusa