barok

Galileusz

potwierdził teorię kopernikańską; sformułował metodę naukowo-badawczą; skontruował teleskop

racjonalizm

prawdziwa wiedza pochodzi z obserwacji i doświadczenia

empiryzm

człowiek może osiągnąć wiedzę za pomocą rozumu bez konieczności odwoływania się do doświadczeń

Francis Bacon

opracował wzór pracy badawczej

Kartezjusz

"Myślę, więc jestem"

Blaise Pascal

sformułował twierdzenie pascala; skonstruował maszynę liczącą

Thomas Hobbes

w "Lewiatanie" utożsamił monarchię absolutną z suwerenną władzą

wzrost pobożności w baroku

ukazanaie potęgi Kościoła i Boga; wiara w życie wieczne pomgaa przetrwać ludziom

charakterystyka baroku klasycznego

kontynuacje renesansowej architektury; przedstawiciel: G. Bernini

charakterystyka baroku emocjonalnego

przeładowanie elementami dekoracyjnymi; przedstawiciel: F. Borromini

Kościoł Il Gesù w Rzymie

zbudowana na zamówienie Jezuitów; charakterystyczna fasada z trójkątnym frontem i woluty

Giovanni Bernini

zaprojektował kolumnadę otaczającą plac św. Piotra w Rzymie; "Apollo i Dafne"

Peter Rubens

jego słynnymi dziełami są: "Zdjęcie z krzyża"

Rembrandt

jego najsłynniejsze dzieło to "Lekcja anatomii doktora Tulpa"

Claudio Monteverdi

twórca opery, która powstała z połączenia jego muzyki, teatru i tańca

zmiany demograficzne w XVII w.

epidemie dżumy; ochłodzenie klimatu; prześladowania polityczne i religijne

zasada wolności mórz

sfoemułował ją Hugo Grotius; nikt nie ma wyłącznego prawa do żeglowania po morzach i oceanach

ekspansja kolonialna holandii

Kapsztad na Przylądku Dobrej Nadziei; Batawania na Jawie; Nowy Amsterdam na wyspie Manhattan; Abel Tasman i Tasamnia

ekspansja kolonialna Anglii

Wirginia; zajęli Nowy Amsterdam i nazwali Nowym Jorkiem

fleuta

typ lekkiego i zwrotnego statku handlowego

kompanie handlowe

działały na zasadzie spółek akcyjnych; akcjunariuszami byli władcy ziemscy, kupcy, bankierzy i producenci

merkantylizm

ograniczenie importu (nakładanie wysokich ceł na importowane towary) oraz rozwój eksportu (popieranie własnych kupców)

akt nawigacyjny

przykład polityki merkantylizmu - prawo do przewozu towarów do Anglii wyłącznie na statkach angielskich lub pochodzących z krajów, z których były dane produkty

Unia Protestancka

Francja, Szwecja, Niderlandy i Dania

Liga Katolicka

Habsburgowie i Hiszpania

defenestracja praska

konflikt między protestanckimi Czechami, a Habsurgami

wydanie listu majestycznego

1609; gwarancja wolności wyznania dla czeskich protestantów

1618

wtragnięcie protestanckich delegatów do sal obrad czeskich Stanów na zamku w Hradczynach (antyprotestancka polityka Ferdynanda Habsurga)

bitwa pod Białą Górą

1620; rozgromienie armii protestanckiej i wygrana cesarza Ferdynanda

1625

do działań przeciwko cesarzowi włącza się Chrystian IV (król protestanckiej Danii)

bitwa pod Breintenfield

1631; klęska cesarza Ferdynanda i wygrana szwedzkiego króla Gustawa II Adolfa

pokój wesfalski

1648; Francja otrzymała Alzację i 10 miast Rzeszy; podział Pomorza między Szwecją, a Branderburgią; swoboda wyznania ludności Rzeszy; uznanie niepodległości Niderlandów przez Hiszpanię

Jean Bodin

twórca twierdzenia, iż tylko suwerenny władca jest w stanie zagwarantować bezpieczeństwo państwu

absolutyzm

system rządów, fdzie pełnia należy do monarchy, ograniczają ją tylko prawa boskie

cechy absolutyzmu

rozbudowana armia; skupienie władzy politycznej, środków finansowych oraz sił militarnych w rękach monarchy; ograniczenie lub odebranie przedstawicielom stanowym wpływów na prawodastwo

edykt nantejski

1598; zapewniał swobodę wyznania hugenotów, a jako zabezpieczeni dostali 200 twierdz

polityka kardynała Richelieu

ograniczenie roli zgromadzeń stanowych i złamanie potęgi hugenotów

panowanie Ludwika XIV

odebranie przywilejów stanom; szlachta orezentowana; tajna policja; 300 tys. armia

Jeand-Baptiste Colbein

odpowiedzialny za reformę finansów - wprowadzenie podatków pośrednich w cenach produktów

purytanie

głosili niezależność kościoła od władzy świeckiej oraz oczyszczenie anglikanizmuz katolickich pozostałości liturgicznych i organizacyjnych

wielka remonstracja

w 1641 r. parlamwnt uchwalił skargi i żądania wobec króla

ścięcie Karola I

1648

rewolucja chwalebna

powołanie Marii i jej męża Wilhelma na tron angielski po ucieczce króla Jakuba II

Deklaracja praw narodu angielskiego

wyadana w 1689, para królewska zobowiązała się przestrzegać

monarchia parlamentarna

król panuje, lecz nie rządzi; prawa wyborcze przysługiwały tylko posiadaczom ziemskim; uprawnienia i pozycja władcy jest określona przez akty prawne