question |
réponse |
nurt dominujący w sztuce europejskiej w latach 1820-60, najpełniej przejawiający się w malarstwie i grafice, cechowała go przede wszystkim opozycyjność wobec oświecenia i klasycyzmu; commencer à apprendre
|
|
|
|
|
* podkreślanie indywidualizmu, tożsamości narodowej, rodzimej kultury i ducha * racjonalizmowi i obiektywizmowi przeciwstawiano religijność, duchowość i uczuciowość commencer à apprendre
|
|
* bunt i niezależność, ucieczka w świat literatury, fantazji i egzotyki, zwrot ku przeszłości (zwł. do średniowiecza), lub, rzadziej, krytyka aktualnej sytuacji społecznej i politycznej
|
|
|
(zaangażowanie w sprawy istotne dla trwającej epoki), pejzaże i portrety w duchu romantycznym. w portretach brak idealizacji, skupienie na oddaniu emocji, przeżyć modela, jego charakteru, podkreślanie indywidualizmu, buntu, bliskości z naturą szeroka rozpiętość tematyczna dzieł – ogromny wpływ literatury na malarstwo, przenoszenie tematów [synteza sztuk], inspiracje zjawiskami fantastycznymi, odległymi kulturami, np. Orientem, Japonią, Chinami. Wciąż obecna tematyka biblijna i historyczna. commencer à apprendre
|
|
główną rolę pełni plama barwna – kolory silne, nasycone, szeroka gama barw, mocne kontrasty kolorystyczne i walorowe dynamizujące kompozycję, kształty często traktowany szkicowo – prymat barwy nad rysunkiem, miękki modelunek kompozycje dynamiczne, ekspresyjne, pełne niepokoju, o atmosferze dramatycznej, zagadkowej, często podszytej grozą, mistycyzmem. Faktura wyrazista, farba kładziona grubo i zamaszyście, dynamizm nie tylko w kompozycji, ale także w formie dzieła
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
|
|
|
FRANCISCO GOYA Y LUCIENTES 1746-1828 Pracując nad własnym stylem, ewoluował od baroku i rokoka, którymi przesiąknięte są jego pierwsze freski, projekty gobelinów, poprzez neoklasyczny akademizm do preromantyzmu i preimpresjonizmu widocznego w jego ostatnich pracach malarskich i grafikach. ur. 30 marca 1746 w Fuendetodos, zm. 15 kwietnia 1828 w Bordeaux malarz królewski na dworze hiszpańskim za panowania Karola III Burbona, Karola IV Burbona i Ferdynanda VII Burbona. commencer à apprendre
|
|
FRANCISCO GOYA Y LUCIENTES 1746-1828 portrety, sceny rodzajowe (polowania, sceny ludowe, przywary społeczeństwa, przemoc, czarownice i gusła), malarstwo historyczne, religijne i martwa natura. Efektem wyzwolenia się od klasycznych zasad i kulminacją artystycznego wyrazu jest seria czarnych obrazów. Poruszana przez niego tematyka jest bardzo szeroka, zaliczają się do niej:
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Maja naga, 1799-1800, olej na płótnie, 97 x 190 cm, Prado
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Maja ubrana, 1800-03, Prado
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
45 Kaprysy (80 akwaforta), 1799
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
(Gdy rozum śpi, budzą się demony) 45 Kaprysy (80 akwaforta), 1799
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Autoportret w wieku 69 lat, olej na płótnie, 460 x 540mm, Krółewska Akademia San Fernando, Madryt
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Autorportret, 1797-1800, olej na płótnie, 54 x 39,5 cm, Musée Bonnat
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Księżna de Alba, 1795, olej na płótnie, 194cm x 130cm, The Alba Collection Madrid
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Rodzina Karola IV, 1800-1801, olej na płótnie, 280 × 336 cm, Prado
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Saturn pożerający syna, malarstwo czarne, 1819-1823, olej na płótnie, 146 × 83 cm, Prado
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Sabat czarownic, Museo Lazaro Galdiano de Madrid
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Kolos, 1808-1812, olej na płótnie, 116 × 105 cm, Prado
|
|
|
* jest to scena nocna, oświetlona jedynie przez lampę umieszczoną w centrum obrazu, drugim jasnym akcentem jest biała koszula mężczyzny z rozłożonymi rękami * obraz odwołuje się do stłumienia przez armię napoleońską okupującą Hiszpanię powstania madryckiego z maja 1808 roku commencer à apprendre
|
|
Egzekucja powstańców 3 maggio 1808, 1814, olej na płótnie, 266 × 345 cm, Prado * autor zaciera kontury, maluje plamą, w sposób dynamiczny i ekspresyjny * postać stoi przed plutonem egzekucyjnym gotowym do strzału – jej układ ciała (à la Chrystus na krzyżu) i biel ubrania symbolizują niewinność i ofiarę jaką za chwilę poniesie – obraz jest komentarzem politycznym do sytuacji w kraju
|
|
|
Przedstawiciele: * THÉODORE GÉRICAULT 1791-1824 * EUGENE DELACROIX 1798-1863 commencer à apprendre
|
|
|
|
|
EUGENE DELACROIX 1798-1863 Malarz francuski, wybitny przedstawiciel romantyzmu. Sztuki malarskiej uczył się u Pierre-Narcisse Guérina, pozostawał pod silnym wpływem malarstwa Rubensa. Bliski przyjaciel Chopina. W zakresie tematyki okazał się nowatorem. Wiele jego dzieł dotyczyło ważnych wydarzeń jego czasów, głównie politycznych – Delacroix był twórcą „zaangażowanym” (dotąd współczesne wydarzenia pojawiały się w postaci alegorii lub panegiryków na konkretne zamówienie). commencer à apprendre
|
|
EUGENE DELACROIX 1798-1863 Był także twórcą dzieł religijnych, mimo że sam czasem deklarował ateizm. Był często porównywany do Ingresa, uważanego za głównego malarza klasycyzmu. W 1855, przy okazji wystawy światowej, stało się oczywiste, że Delacroix został odnowicielem malarstwa francuskiego, który nie tyle „pokonał” klasycyzm, co otworzył drogę nowemu spojrzeniu na sztukę – bez niego być może nie narodziłby się impresjonizm.
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Dante i Wergiliusz w piekle (Barka Dantego), 1822, olej na płótnie,
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Wolność prowadząca lud na barykady, 1830, olej na płótnie,
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Śmierć Sardanapale, 1827, olej na płótnie
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Rzeź na Chios, 1824, Luwr
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Kobiety algierskie, 1834, Luwr
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Portret Chopina, 1838, olej na płótnie, 46 × 38 cm, Luwr
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Portret Paganiniego, 1832
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Polowanie na lwy, 1860, olej na płótnie, 69,5 × 102,5 cm, Kunsthalle Bremen
|
|
|
THÉODORE GÉRICAULT 1791-1824 francuski malarz i grafik okresu romantyzmu, zwany „malarzem koni i wariatów”. Studiował w Paryżu, gdzie kopiował dzieła starych mistrzów w Luwrze, zachwycając się w szczególności płótnami Rubensa. W latach 1816–1817 podróżował do Włoch. Jego podziw wzbudziła twórczość Michała Anioła i sztuka baroku. Zmarł przedwcześnie na skutek obrażeń odniesionych w wyniku upadku z konia. Pochowany został na paryskim cmentarzu Père-Lachaise. Jego grób zdobi płaskorzeźba Tratwa Meduzy. commencer à apprendre
|
|
THÉODORE GÉRICAULT 1791-1824 Tworzył portrety, sceny batalistyczne, liczne przedstawienia koni. Jego obrazy odzwierciedlają barwną, energiczną i ekstrawagancką osobowość artysty. Cechuje je wyjątkowy dynamizm, bogaty koloryt, duża siła wyrazu. Na zamówienie doktora Georgeta w 1822-23 wykonał serię portretów pacjentów szpitala psychiatrycznego. Wizerunki miały przypuszczalnie posłużyć jako ilustracja jego teorii dotyczącej klasyfikacji szaleństwa. Są to obrazy zawierające ogromny ładunek emocji.
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Tratwa Meduzy, 1819, olej na płótnie, 419 × 716 cm, Luwr obraz powstał w reakcji na prawdziwe wydarzenia – zatonięcie fregaty „Meduza” u ukazuje rozbitków na tratwie unoszonej przez wzburzone morze * kompozycja wielopostaciowa, bardzo dynamiczna – duże zróżnicowanie kierunków, dominacja diagonali ostre, nieco teatralne światło, mocne pociągnięcia pędzla u skłębienie postaci oraz ich gwałtowne i dramatyczne gesty budują ekspresję i stanowią o emocjonalności ujęcia u podwyższona linia horyzontu podkreśla opresyjność otaczającego żywiołu
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Oficer szaserów, 1912, Luwr
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Epsom Derby, 1821, olej na płótnie, 91 x 122 cm, Luwr
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Oficer dotknięty monomanią, 1819-22, olej na płótnie, 81 x 65 cm
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Ranny kirasjer, 1814, Brooklyn Museum
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
|
|
|
Przedstawiciele:. *CASPAR DAVID FRIEDRICH 1774-1840 commencer à apprendre
|
|
Przedstawiciele:. *CASPAR DAVID FRIEDRICH 1774-1840
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Katastrofa "Nadziei" 1823-1824, olej na płótnie, 126,9 × 96,7 cm, Kunsthalle Hamburg
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Wędrowiec we mgle, 1818, olej na płótnie, 98 × 74 cm, Kunsthalle Hamburg
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Wschód księżyca nad morzem, 1822, olej na płótnie, 55 × 71 cm, Nationalgalerie, Berlin
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Wschód księżyca nad morzem, 1822, olej na płótnie, 55 × 71 cm, Nationalgalerie, Berlin
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Mnich nad morzem, 1808-1810, 110 x 171.5 cm, olej na płótnie, Schloss Charlottenburg
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Krzyż w górach, 1807, 115 x 110.5 cm, olej na płótnie, Gemäldegalerie, Drezno
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Der Watzmann, 1824-1825, olej na płótnie, 133 × 170 cm, Alte Nationalgalerie Berlin
|
|
|
przedstawiciele: *JOHANN HEINRICH FŰSSLI 1741-1825 *WILLIAM BLAKE 1757-1827 *JOSEPH WILLIAM TURNER 1775-1851 *JOHN CONSTABLE 1776-1837 commencer à apprendre
|
|
przedstawiciele: *JOHANN HEINRICH FŰSSLI 1741-1825 *WILLIAM BLAKE 1757-1827 *JOSEPH WILLIAM TURNER 1775-1851 *JOHN CONSTABLE 1776-1837
|
|
|
angielski poeta, pisarz, rytownik, malarz, drukarz i mistyk, prekursor romantyzmu. Blake jako artysta niełatwy jest do zaklasyfikowania. Jego osobowość od wczesnych lat wykazywała niezwykłe dla otoczenia, mistyczne i wizjonerskie cechy. Doznawał objawień religijnych, co odzwierciedlało się w jego utworach malarskich i pisarskich. commencer à apprendre
|
|
Blake wyznawał pogląd, iż najważniejszym doznaniem mistycznym jest objawienie. Liczne wizje, jakich doświadczał, zdawały się wspierać go w tym poglądzie i prowadzić przez życie zarówno człowieka, jak i artysty. Jezus to ucieleśnienie Wyobraźni, a jego uczniowie to Artyści – żyli i działali pod wpływem impulsu, a nie reguł. „Poeta, malarz, muzyk, architekt: mężczyzna czy kobieta, nie będąca jednym z nich, nie jest chrześcijaninem.”
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
The Ancient of Days (Przedwieczny), 1794, akwarela, 23.3 x 16.8 cm, British Museum Londyn * grafika wykonana techniką trawioną z użyciem akwareli i piórka * Urizen (często utożsamiany z Bogiem) został przedstawiony jako „Wielki Architekt” stwarzający świat za pomocą cyrkla, czyli rozumu – idee oświeceniowe * niemniej, mistycyzm przedstawienia, intensywne kolory i wyobrażenie Urizena z rozwianymi włosami i brodą wskazują na romantyczne ujęcie tematu
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Wielki czerwony smok, 1805-10, 40 x 32.5 cm, akwarela, NGA Waszyngton
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
The Great Red Dragon i the Woman Clothed in Sun
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Wir kochanków: Paolo i Francesca, Boska Komedia, Pieśń V, 1824-27, akwarela, Birmingham Art Gallery
|
|
|
JOHANN HEINRICH FŰSSLI 1741-1825 szwajcarski malarz, rysownik, teoretyk sztuki i poeta, tworzący głównie w Wielkiej Brytanii, znany tamże jako John Henry Fuseli. Kształcił się w Zurychu i Berlinie. Odbywał liczne podróże, m.in. do Anglii (1764) i do Rzymu (1770-1778), gdzie studiował. Od 1799 na stałe w Londynie, prowadząc tamże działalność pedagogiczną i publicystyczną. Od 1800 w Royal Academy of Arts. commencer à apprendre
|
|
JOHANN HEINRICH FŰSSLI 1741-1825 Jego obrazy przepojone są atmosferą grozy, tajemniczości i niepewności, umieszczał na nich liczne motywy fantastyczne. Często czerpał z wątków tematycznych utworów takich pisarzy jak: Homer, Dante Alighieri czy Szekspir oraz John Milton. W swej twórczości łączył elementy późnego baroku z elementami neoklasycystycznymi i romantycznymi.
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Nocne mary, 1781, 102 x 127 cm, olej na płótnie, IFA Dtroit u przedstawienie śpiącej młodej kobiety, na której klatce piersiowej siedzi potwór reprezentujący prawdopodobnie śniony przez nią koszmar, zza kotary w tle wyłania się dodatkowo łeb szalonego konia (zbielałe oczy, piana z pyska) * obraz, mimo że trzyma się niektórych zasad klasycyzmu jak wyraźny rysunek w tematyce, mrocznej atmosferze, nawiązuje już do romantyzmu * ekspresyjność kompozycji tkwi w jej tajemniczości, biała koszula kobiety kontrastuje z ciemnym otoczeniem i zjawami
|
|
|
JOSEPH WILLIAM TURNER 1775-1851 angielski malarz, znany przede wszystkim z romantycznych pejzaży. Uważany za prekursora impresjonizmu. Jego obrazy charakteryzują się pięknymi barwami, głównie żółcieniami. W swych pracach potrafił świetnie uchwycić grę światła. commencer à apprendre
|
|
JOSEPH WILLIAM TURNER 1775-1851 William Turner pozostawił po sobie blisko trzydzieści tysięcy prac, wśród których przeważają szkice krajobrazu. Większość z nich (282 płótna olejne, 19 049 szkiców) przekazał w testamencie Galerii Narodowej w Londynie.
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Hannibal przekracza Alpy, 1812, olej na płótnie, 146 x 237.5 cm
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Szybkość para deszcz, 1844, The National Gallery Londyn obraz przedstawiający pędzący w deszczu pociąg – połączenie pejzażu – natury z nowoczesnością – para i szybkość rozpędzonej maszyny u bardzo nowatorski sposób malowania za pomocą długich, szerokich i zamaszystych pociągnięć pędzla * laserunki, wrażenie przecierania się kolorów, ich dynamicznego przenikania jedne w drugie * wyraźny kierunek diagonalny wyznaczony przez most, otwierający kadr obrazu * gama barwna ograniczona do brązów i błękitów, realistyczna a zarazem ekspresyjna
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Ostatnia droga Téméraire’a, 1838, The National Gallery Londyn
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Spokój – Pogrzeb na morzu, 1852, Tate Gallery
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Śnieżyca, 1842, olej na płótnie, 91.5 x 122 cm, Tate Gallery
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Widok z Wenecji - Canal Grande, 1835, olej na płótnie, 90 x 120 cm, MMoA
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Jacht, 1835, olej na płótnie, Tate Gallery
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Pożar Izby Lordów 1835. olej na płótnie 92.7 x 123.2 cm. The John Howard McFadden Collection
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Pożar Parlamentu, 1835, olej na płótnie, 93 x 123 cm, Cleveland Museum of Art
|
|
|
Malował przede wszystkim krajobrazy angielskie (rodzinne hrabstwo Suffolk), był znany z doskonałego ukazywania zjawisk przyrody. Reprezentował wzorce holenderskiego, tzw. realizmu melancholijnego (pozostawał pod wpływem Jacoba Ruisdaela). Constable nadał malarstwu pejzażowemu nowy wymiar. Nigdy nie wyjeżdżał za granicę, przez całe życie malował swoje rodzinne strony. commencer à apprendre
|
|
* Pejzaż z elementami architektury i sztafażem – obserwacja natury i zjawisk atmosferycznych, apoteoza rodzimego krajobrazu * w zainteresowaniu artysty przedstawieniem gotyckiej katedry widać początki romantycznej fascynacji średniowieczem * duże przywiązanie do realizmu i szczegółowości przy jednoczesnym swobodniejszym dukcie pędzla – woda, kłębiaste chmury, rozmycie konturów
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Wóz siana, 1821, olej na płótnie, 130 cm × 185 cm, The National Gallery, Londyn
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Katedra w Salisbury, 1823, olej na płótnie, 87.6 cm × 111.8 cm, Victoria and Albert Museum, Londyn
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Wóz siana, 1821, olej na płótnie, 130 cm × 185 cm, The National Gallery, Londyn
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Dolina Dedham, 1802, olej na płótnie, Victoria and Albert Museum, Londyn
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
|
|
|
PIOTR MICHAŁOWSKI 1800-1855 polski malarz, przedstawiciel romantyzmu, portrecista, animalista, batalista; organizator życia społecznego i gospodarczego, mąż stanu. Był znakomitym malarzem koni, scen batalistycznych (kilka wersji bitwy pod Samosierrą, epizody z powstania listopadowego) oraz portretów (wizerunki polskich hetmanów, chłopów, Żydów, członków rodziny i przyjaciół). Tworzył też sceny rodzajowe z życia wsi. commencer à apprendre
|
|
PIOTR MICHAŁOWSKI 1800-1855 . Wiele kompozycji poświęcił epopei napoleońskiej, postaci cesarza Napoleona i dziejom oręża polskiego. Pozostawił ponad 1000 szkiców (rysunki, akwarele). Jego obrazy odznaczają się dużą ekspresją, znakomitą kolorystyką, doskonałym rysunkiem i szkicową fakturą malarską. Jego obrazami zachwycał się Pablo Picasso, kiedy odwiedził Muzeum Narodowe podczas swojego pobytu w Warszawie
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Seńko, 1846-1848, olej na płótnie
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Napoleon na koniu, przed 1846, 67,5 x 55 cm, Muzeum Narodowe, Kraków
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Szarża pod Samosierrą, 1837, 81 x 65.5 cm, Muzeum Narodowe w Krakowie
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Portret chłopa w kapeluszu (Sancho Pansa), olej na płótnie, 52,7 x 35,5 cm, Muzeum Narodowe, Warszawa
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Defilada przed Napoleonem, 1837, 68 x 94.5 cm
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Studium głowy końskiej, 1846, olej na płótnie, 94 x 72 cm, Muzeum Narodowe, Kraków
|
|
|
WALENTY WAŃKOWICZ 1799-1842 malarz, przedstawiciel klasycyzmu i romantyzmu, członek wileńskiej szkoły malarskiej. commencer à apprendre
|
|
WALENTY WAŃKOWICZ 1799-1842
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Portret Adama Mickiewicza na Judahu, 1827-28, olej na płótnie, 149 x 123 cm, Muzeum Literatury Warszawa
|
|
|
polski malarz, jeden z czołowych przedstawicieli romantyzmu w malarstwie polskim, ilustrator, rysownik, autor cyklu „kartonów” o powstaniu styczniowym. Grottger był artystą płodnym i mimo przedwczesnej śmierci zostawił po sobie duży dorobek artystyczny. commencer à apprendre
|
|
Na retrospektywnej wystawie jego twórczości w 1988, która odbyła się z okazji 150. rocznicy urodzin artysty w Muzeum Narodowym w Krakowie, zgromadzono blisko 500 jego prac. Uprawiał również różne rodzaje malarstwa. Na krakowskiej wystawie zaprezentowano rysunki, ilustracje książkowe, akwarele, szkice, obrazy olejne oraz jedyną wykonaną przez artystę litografię.
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Pożegnanie powstańca, 1866, olej na desce, 53 x 41 cm, Muzeum Narodowe w Krakowie
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Cykl Lituania - Bój, 1864-66
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Cykl Wojna - Świętokradztwo, 1866-67
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Cykl Warszawa II - Plac Zamkowy, 1862
|
|
|
HENRYK RODAKOWSKI 1823-1894 commencer à apprendre
|
|
HENRYK RODAKOWSKI 1823-1894
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Portret matki, 1853, olej na płótnie, 134 x 95 cm, Muzeum Sztuki, Łódź
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Portret generała Henryka Dembińskiego, 1852, olej na płótnie, 139 x 178 cm, Muzeum Narodowe w Krakowie
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Portret pasierbicy Leoni Blühdorn, 1871
|
|
|
– francuski rzeźbiarz romantyzmu. Kształcił się w paryskim warsztacie Pierre’a Cartelliera. W 1812 roku otrzymał nagrodę Prix Rome w dziedzinie rzeźby. commencer à apprendre
|
|
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Wymarsz ochotników (Marsylianka), 1782, rzeżna z Łuku Tryumfalnego, Paryż * kompozycja bardzo dynamiczna – zróżnicowanie kierunków, w dużej mierze opartych na diagonalach, żywe gesty i ekspresyjna mimika postaci płaskorzeźba z Łuku Triumfalnego na placu Gwiazdy w Paryżu u ujęcie mocno antykizujące – nagi młodzieniec w typie efeba i starożytne zbroje pozostałych żołnierzy, nad nimi alegoria Zwycięstwa zagrzewająca do walki
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Napoleon budzący się do nieśmiertelności, 1846
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Nagrobek Michała Bogorii Skotnickiego z kaplicy Skotnickich na Wawelu
|
|
|