1 prezentacja

ius commune

rzymskie prawo powszechne, przysługuje wszystkim

ius

sfera prawa chroniona przez państwo (prawo ludzkie)

fas

sfera prawa chroniona przez religie (prawo boskie)

prawo znaczenie podmiotowe

uprawnienia ludzi

prawo znaczenie przedmiotowe

zespół norm prawnych

Kto próbował zdefiniować prawo

Celsus i Ulpian

ius publicum

interes państwa, dotyczą ogółu, bezwzględnie obowiązujące

ius privatium

chroni korzyści poszczególnych jednostek, zmieniane przez umowy jednostek

ius publicum privatorum pactis mutari non potest

prawo publiczne nie może być zmieniane umowami osób prywatnych

ius civile

prawo, którym mogli się posługiwać tylko rzymianie

civis

obywatel

mos

zwyczaj

źródła tworzenia ius civile

1. zwyczaje 2. ustawy zgromadzeń narodowych 3. uchwały zgromadzeń plebejskich 4. uchwały senatu 5. rozporządzenia cesarskie 6. działalność jurysprudencji

leges

ustawy

plebiscita

uchwały zgromadzeń plebejskich

ius gentium

regulowanie prawa między obywatelami rzymskimi i cudzoziemcami - peregrynami oraz nimi samymi

peregrini

cudzoziemiec (peregryni)

ius honorarium

prawo pretorskie - przepisy zawarte w edyktach magistrator jurysdykcyjnych (edylów kurulnych i namiestników)

co było celem prawotwórczej działalności pretora

1. adiuvare - wspomaganie 2. supplere - uzupełnianie 3. corrigere - poprawianie prawa cywilnego

ius naturale

prawo naturalne, właściwe wszystkim stworzeniom żyjącym

ius singulare

prawo szczególne wyjątkowe, do pojedynczych zdarzeń lub osób, wyjątki od normalnych uregulowań

Co dało Constitutio Antoniniana

nadawał obywatelstwo wszystkim wolnym mieszkańcom Rzymu

ius vetus

prawo dawne, prawo z wcześniejszych stadiów rozwoju Rzymu

ius novum

prawo nowe, prawo cesarskie zawarte w konstytucjach cesarskich

ius strictum

należy przestrzegać rygorystycznie

ius aequum

nie trzeba było przestrzegać rygorystycznie

actiones stricti iuris

skargi prawa ścisłego - trzeba przestrzegać formułek

actiones bonae fidei

Skargi oparte na dobrej wierze - sędzia korzystał też z dobrej wiary i zasady słuszności

ustawa 12 tablic

1. proces cywilny 1-3 2. prawo rodzinne; spadkowe 4-5 3. prawo majątkowe 6-7 4. prawo karne 8-9 5. prawo sakralne 10 6. przepisy uzupełniające 11-12

Ile było rozdziałów I co obejmował edykt pretorski

5 rozdziałów - 1. zakres działania urzędu pretora 2. poszczególne powództwa o rozszczenia 3. egzekucja wyroku 4. środki ochrony poza procesowej

Instytucje Gajusa

dzielą całe prawo prywatne na: 1. personae - dotyczące osób 2. res - rzeczy 3. actiones - powództwa

Czym jest systematyka pandektowa

18,19 wiek, rozwinięcie i ulepszenie dawnego podziału Rzymskiego, 1 - czesc ogólna (ogólne pojęcie rzeczy 2- czesc szczegółowa - prawo rzeczowe, zobowiązania, prawo spadkowe, prawo rodzinne