1

Władze publiczne zapewniają obywatelom powszechny i równy dostęp do

wykształcenia. W tym celu tworzą i wspierają systemy indywidualnej pomocy finansowej i organizacyjnej dla uczniów i studentów.

Państwo w swojej polityce społecznej i gospodarczej uwzględnia dobro

rodziny.

Rodziny znajdujące się w trudnej sytuacji materialnej i społecznej, zwłaszcza wielodzietne i niepełne, mają prawo do

szczególnej pomocy ze strony władz publicznych.

Matka przed i po urodzeniu dziecka ma prawo do

szczególnej pomocy władz publicznych, której zakres określa ustawa.

Rzeczpospolita Polska zapewnia ochronę praw

dziecka.

Każdy ma prawo żądać od organów władzy publicznej ochrony dziecka przed

przemocą, okrucieństwem, wyzyskiem i demoralizacją.

Dziecko pozbawione opieki rodzicielskiej ma prawo do

opieki i pomocy władz publicznych.

W toku ustalania praw dziecka organy władzy publicznej oraz osoby odpowiedzialne za dziecko są obowiązane do

wysłuchania i w miarę możliwości uwzględnienia zdania dziecka.

Ustawa określa kompetencje i sposób powoływania Rzecznika Praw

Dziecka.

Każdemu zapewnia się wolność twórczości artystycznej, badań naukowych oraz

ogłaszania ich wyników, wolność nauczania, a także wolność korzystania z dóbr kultury

Władze publiczne prowadzą politykę zapewniającą bezpieczeństwo ekologiczne

współczesnemu i przyszłym pokoleniom.

Ochrona środowiska jest obowiązkiem

władz publicznych.

Kto ma prawo do informacji o stanie i ochronie środowiska?

każdy.

Kto wspiera działania obywateli na rzecz ochrony i poprawy stanu środowiska?

Władze publiczne

Władze publiczne prowadzą politykę sprzyjającą zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych obywateli, w szczególności

przeciwdziałają bezdomności, wspierają rozwój budownictwa socjalnego oraz popierają działania obywateli zmierzające do uzyskania własnego mieszkania.

Ochronę praw lokatorów określa

ustawa.

. Władze publiczne chronią konsumentów, użytkowników i najemców przed działaniami zagrażającymi ich

zdrowiu, prywatności i bezpieczeństwu oraz przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi. Zakres tej ochrony określa ustawa.

Każdy ma prawo do wynagrodzenia szkody, jaka została mu wyrządzona przez niezgodne z prawem działanie

organu władzy publicznej.

Ustawa nie może nikomu zamykać drogi sądowej dochodzenia naruszonych

wolności lub praw.

Każda ze stron ma prawo do zaskarżenia orzeczeń i decyzji wydanych w

pierwszej instancji.

Wyjątki od tej zasady oraz tryb zaskarżania określa

ustawa.

Każdy, czyje konstytucyjne wolności lub prawa zostały naruszone, ma prawo, na zasadach określonych w ustawie, wnieść skargę do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie zgodności z Konstytucją

ustawy lub innego aktu normatywnego, na podstawie którego sąd lub organ administracji publicznej orzekł ostatecznie o jego wolnościach lub prawach albo o jego obowiązkach określonych w Konstytucji.

Każdy ma prawo wystąpienia, na zasadach określonych w ustawie, do Rzecznika Praw Obywatelskich z wnioskiem o

pomoc w ochronie swoich wolności lub praw naruszonych przez organy władzy publicznej.

Każdy jest obowiązany do ponoszenia

ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie.

Obowiązkiem obywatela polskiego jest obrona

Ojczyzny.

Zakres obowiązku służby wojskowej określa

ustawa

Obywatel, któremu przekonania religijne lub wyznawane zasady moralne nie pozwalają na odbywanie służby wojskowej, może być obowiązany do

służby zastępczej na zasadach określonych w ustawie.

Każdy jest obowiązany do dbałości o

stan środowiska i ponosi odpowiedzialność za spowodowane przez siebie jego pogorszenie. Zasady tej odpowiedzialności określa ustawa.